Florida Üniversitesi’nde finans doçenti olarak görev yapan Alejandro Lopez-Lira, yapay zeka araçları ChatGPT, DeepSeek ve Grok’un hisse senedi seçme becerilerini test etti; sonuçlar ise borsa yatırımcılarının endişelenmesi gerektiğini ortaya koydu.
Lopez-Lira, son birkaç yıldır yapay zekanın borsa yatırımcılığı üzerindeki etkisini araştırıyor. ChatGPT, DeepSeek ve Elon Musk’ın desteklediği Grok gibi modellerle deneyler yapan Lopez-Lira, mevcut yapay zeka araçlarının hisse senedi seçimi konusunda dikkat çekici bir performans gösterdiğini ifade ediyor.
Bunlarıda Okuyabilirsiniz
Lopez-Lira, her ne kadar yapay zekanın hata yapabileceğini kabul etse de, bugüne kadar test ettiği modellerin ‘aptalca’ bir karar vermediğini belirtiyor.
Haber başlıklarından hisse seçimi
Araştırmasına 2022 yılında ChatGPT’nin ilk sürümünün piyasaya çıkmasıyla başlayan Lopez-Lira, ilk etapta ChatGPT’yi Eylül 2021’e kadar olan veriler üzerinde eğitti. Yapay zekaya bir haber başlığının ilgili şirkete olumlu mu yoksa olumsuz mu etki ettiğini analiz ettirdi. Toplamda 134 binden fazla başlık ve 4 binden fazla şirketin haberleri Python dili aracılığıyla ChatGPT’ye aktarıldı.
ChatGPT, her başlığa “olumlu”, “olumsuz” veya “bilinmiyor” şeklinde yanıt verdi. Olumlu görülen hisseler portföye dahil edilirken, olumsuz olarak sınıflandırılanlar kısa pozisyon (short sell) olarak değerlendirildi. Belirsiz olanlarda işlem yapılmadı. Bu işlemler, gerçek yatırım değil, tarihsel veriler üzerinde yapılan bir deney olarak gerçekleştirildi.
GPT-4 tabanlı modelin 2021 Ekim’den 2023 Aralık’a kadar geçen süreçte ortalama günlük getirisi yüzde 0,38 olurken, bu dönem için bileşik getirisi yüzde 650’nin üzerine çıktı.
Lopez-Lira, bu sonuçların teoride başarılı görünse de gerçek hayatta işlem maliyetleri, vergi, hisse bulma zorlukları ve fiyat etkisi gibi unsurların getirileri düşürebileceğine dikkat çekiyor. Ayrıca, elde edilen getirinin yüzde 76’sı kısa pozisyonlardan kaynaklandığı için, bu stratejinin uygulanabilirliği de bazı riskler barındırıyor.
Gerçek yatırım
Akademik çalışmasının ardından Lopez-Lira, yatırımcıların ünlü kişilerin portföylerini taklit etmesine olanak tanıyan Autopilot isimli uygulama tarafından davet edildi. Bu iş birliğiyle birlikte, ChatGPT’nin hisse önerileri artık aylık olarak gerçek yatırımcıların portföylerine uygulanmaya başlandı.
Bu kez sadece haber başlıkları değil, makroekonomik veriler, şirket bilançoları ve sektörel gelişmeler gibi geniş bir veri yelpazesi ChatGPT’ye sunuldu. Modeller, bu bilgileri kullanarak S&P 500 içindeki şirketleri 1’den 100’e kadar puanladı ve en iyi hisseleri seçti.
Yapay zeka destekli portföyler
Hazırlanan portföyler 15 varlıktan oluşuyor: 10’u S&P 500 şirketlerinden, 5’i ise sektörel veya tematik ETF’lerden seçiliyor. Python kullanılarak toplanan veriler ışığında, her bir yapay zekâ modeli şirketleri puanlıyor, ardından en iyi kombinasyonları seçip portföy önerisi oluşturuyor.
2024 yılı itibarıyla OpenAI’nin o3 modeli, Grok 3 ve DeepSeek R1 gibi en güncel yapay zeka araçları kullanılıyor. Bu modellerin her biri aynı veri setiyle besleniyor, yalnızca risk değerlendirme ve portföy dağılımında algoritmalar farklılık gösterebiliyor.
İnsan faktörü ve güncel veriler hâlâ gerekli
Lopez-Lira’ya göre, mevcut yapay zeka modelleri hâlâ gerçek zamanlı veriyle çalışmakta yetersiz. Bu nedenle, modellerin doğru yönlendirilmesi için hâlâ insan müdahalesine ihtiyaç var. Lopez-Lira, “Büyük dil modelleri zor araçlar; bazen hatalı bilgiler üretebiliyorlar. Bu yüzden nasıl sorular soracağınızı bilmelisiniz” diyor.
Lopez-Lira’nın çalışmaları, yapay zekânın yalnızca akademik değil, pratik yatırım süreçlerinde de kullanılabileceğini ortaya koyuyor. Ancak insan gözetimi, veri kalitesi ve etik sınırlar hâlâ önemli birer faktör olmaya devam ediyor.
