Ucu bucağı görünmeyen bir teknoloji olan yapay zekânın bir gün borsaları da yenip yenemeyeceği merak konusu. Ancak uzmanlar borsa yatırımlarında yapay zekâya güvenilemeyeceği konusunda uyarıyor.
Yapay zekâ alanında en başarılı insanları bile satrançta ve hatta Japonların ünlü kutu oyunu Go’da yenebiliyor. Ancak bu teknoloji çok daha fazla potansiyeli olduğunu şimdiden kanıtladı. Bu sebeple borsaları yenebilecek bir yapay zekâ (AI) programı oluşturmak bu yeni teknoloji için görece kolay bir görev olarak düşünülebilir.
Bunlarıda Okuyabilirsiniz
Ancak Financial Times’ın haberine göre yapay zekâyı kullanmayı planlayan fon yönetimi şirketleri teknolojinin tüm yatırım süreçlerini işgal edebilecek yetenekte olacağını düşünmüyor. FT haberinde Londra merkezli yatırım yönetimi firması Sanlam’dan Chris Ford, “Bir fon yöneticisinin AI modelinin çalışmasına izin verebileceği ve daha sonra sahilde oturup kokteyllerini yudumlayabileceği bir ‘piña colada’ (bir çeşit Latin Amerika kokteyli) sistemi yok” ifadelerine yer verdi.
Şirketler AI teknolojilerini genellikle analiz süreçleri için kullanabiliyor. Kurumsal analizler, müşteri araştırmaları ve pazarlama gibi alanlarda servet yöneticilerinin elini oldukça kolaylaştırıyor. FT haberine göre zamanla bu teknolojilerin fon yönetimi üzerinde önemli bir etkisi olabilir. Ancak haberde AI teknolojilerinin bu mesleği devralamayacağının ve en azından kısa vadede sektördeki müşterilerin aldıkları hizmetlerde büyük bir fark göremeyeceğinin altı çiziliyor.
Haberde bilgisayar teknolojisinin ilk çıkışına işaret edildi. Zira endeksleri takip eden fonlar büyük oranda otomasyon süreçlerle yönetiliyor. Birçok fon yöneticisi piyasaların bir adım ötesine geçebilmek için bilgisayar programları kullanıyor. Zira genellikle tekrarlanabilecek ucuz menkul kıymetleri toplamak veya ticari modeller tespit edebilmek için önceki işlem verilerinin analizi büyük önem taşıyor.
1980’lerde, ödüllü bir matematikçi olan Jim Simons, 1988 ve 2021 yılları arasındaki Medallion fonunda yıllık yüzde 37’lik bir getiri elde etmek için sofistike istatistiksel analiz kullanan bir hedge fonu olan Renaissance Technologies’i kurdu. Söz konusu teknolojide, gezegenin dört bir yanındaki bilgisayarlar, sadece hisse senetlerinde değil, tahvillerde, emtialarda ve akla gelebilecek diğer tüm varlıklarda kârlı fırsatları arayan verileri tarıyor.
Bununla birlikte, araştırmalarını yürütürken, bu bilgisayar programları çalıştıkları piyasa koşullarını da değiştiriyor. Örneğin bilgisayarlar, son 12 ayda yüzde 50 oranında düşen hisse senetlerinin artık ucuz olduğuna karar verirse, satın alma emirleri de piyasalarda bir dalgalanmayı tetikleyebiliyor.
Fiyatlar yükseliyor ve hisse senetlerindeki ucuzluk artık görülemiyor. İlk satın alanlar bu ticaretten zaferle ayrılsa da sırada olanlar için aynı durum geçerli değil. Zira her alışta yükselen fiyatlar bir satış emri dalgasını da tetikleyebilir.
Bu da problemin merkezindeki bir gerçeği ortaya çıkarıyor. Endeks performansları ortalama bir yatırımcının getirisini gösterir. Yani tanımı gereği tüm fon yöneticileri piyasaları geride bırakamaz. FT haberine göre tüm fon yöneticilerinin AI kullandığı bir dünyada bu programların zekâlarının birbirine eş olması beklenirdi. Tıpkı satranç oyununda olduğu gibi birbirini yenemeyen bu oyuncuların da berabere kalırlardı. Renaissance bile 2020’de halka açık fonlarında negatif getiriye ve yatırımcı eleştirilerine maruz kaldı. Medallion fonu ise artık halka açık değil.
Yapay zekânın piyasaları kontrol edemeyecek güçte olduğunu kanıtlayan bir diğer gerçekse teknolojinin güven vermemesi. Zira ChatGPT gibi ünlü büyük dil modellerinin yanlış bilgi verebildiği biliniyor. Örnek vermek gerekirse yakın zamanda ABD’li bir avukat mahkeme özeti derlemek için AI uygulaması kullanmıştı. Ancak özette atıfta bulunulan emsallerin tamamen uydurma olduğu ortaya çıkmıştı.
ABD merkezli yatırım firması Betterment “robo tavsiye” uygulaması ile perakende yatırımcılara tavsiyeler sağlıyor. Firmanın baş teknoloji sorumlusu olan John Mileham 25 yıldan fazla bir süredir teknoloji sektöründe çalışıyor. Mileham bazı büyük dil modellerinin “halüsinasyon oranına” sahip olduğunu ve yatırım tavsiyesi almak için yapay zekâ kullanmanın büyük bir risk taşıdığını söyledi.
