ABD borsalarının gösterge endeksi S&P 500 perşembe günü itibariyle düzeltme bölgesine geriledi. Düzeltme bölgesi endeksin şubat ayındaki rekor seviyesinden %10’un üzerinde düştüğü anlamını taşıyor. Insider’ın haberine göre borsalardaki bu sert düşüşte suçlanması gerekense Trump’ın fitilini yaktığı ticaret savaşı.
ABD Başkanı Donald Trump perşembe günü Avrupa Birliği’nden gelen şarap ve diğer alkollü ürünlere %200 gümrük vergisi tarifesi uygulayacağını açıkladı.
Trump’ın korumacı tutumu piyasa çevrelerinde, yerel hisse senetlerini yükseltecek iş dünyası yanlısı bir tavır olarak algılanıyordu. Ancak Washington’dan gelen ve ardı arkası kesilmeyen tarife açıklamaları yatırımcılar için üstesinden gelmesi zor bir engel haline geldi.
Tarife gündeminin yeniden hakim olduğu perşembe günü S&P 500 Endeksi %1,4, Dow Jones Sanayi Endeksi %1,3 ve Nasdaq Bileşik Endeksi %2 geriledi.
ABD Başkanı Trump’ın tarife açıklamaları göreve gelmesinden kısa bir süre sonra piyasaları vurmaya başladı. Trump’ın Kanada ve Meksika ile yaşanabilecek bir ticaret savaşı konusunda kararlılığını dile getirmesiyle piyasalardaki ilk düşüşler şubat ayıyla birlikte başladı.
1 Şubat’ta Trump ABD’nin sınır komşularına ve en yakın ticaret ortaklarına %25’lik gümrük vergisi uygulayan başkanlık kararnamesini imzaladı. ABD yönetiminin Kanada ve Meksika’ya uygulanacak tarifeleri bir ay erteleneceğini açıklamasıyla piyasalar şubat ayı ortalarında hızlı bir şekilde normale döndü. S&P 500 Endeksi 19 Şubat itibariyle tüm zamanların zirvesine ulaştı.
Ancak S&P 500 Endeksi’nin son rekor seviyesine ulaşmasından itibaren yaşanan gelişmeler tarifelerin ABD borsalarını ne derece etkilediğini anlatır nitelikte:
21 Şubat: Bu tarihte yayınlanan bir başkanlık kararnamesi Washington’ın bakır ticareti için yapılacak tarifeleri değerlendirmeyi öneriyor. 1 Mart’ta yayınlanan benzeri bir kararname de ahşap ve kereste ithalatındaki tarifelerin incelenmesiyle ilgiliydi. Bu tarihler arasında S&P 500 Endeksi %4,13 geriledi.
4 Mart: Kanada ve Meksika’dan ABD’ye gelen ürünlerin çoğunda %25’lik gümrük vergisi tarifesi yürürlüğe girdi. Aynı düzenleme Çin’den gelen mallar için de %10’luk ek gümrük vergisini işaret ediyordu. Hedeflenen ülkeler misilleme tedbirleri uyguluyorlar. 5 Mart tarihinde Kanada’dan yapılan ithalatta ABD’li otomobil üreticileri dışarıda tutuldu. 6 Mart’ta ise Amerikan şirketleri aleyhinde daha geniş çaplı bir ithalat muafiyeti planı açıklandı. S&P 500 Endeksi hafta içerisinde %3,3 düştü.
12 Mart: Alüminyum ve çelik ürünlerine uygulanan gümrük vergileri, Trump’ın Kanada metallerine yönelik tarifeleri %50’ye çıkarma tehdidinde bulunmasından ve ardından bu tehdidinden geri adım atmasından bir gün sonra yürürlüğe girdi. %25’lik tarife, Kanada ve Avrupa Birliği’nde misillemeye politikalarının değerlendirilmesine yol açtı.
13 Mart: AB’nin metal tarifelerine misillemesine yanıt olarak Trump, bölgeden gelen şarap ve diğer alkollü ürünlere %200 gümrük vergisi uygulanacağını duyurdu.
Büyüyen ticaret savaşı, hisse senedi piyasalarına zarar vermekten daha da fazlasını yapıyor. Ekonomistler ticaretteki kısıtlamalarının nihayetinde Amerikalı tüketicilere mal olacağını ve ABD’nin ekonomik büyümesini baltalayacağını belirtiyor. Ekonomi çevrelerinde endişe artıyor. Trump ise geçen hafta sonu yaptığı bir açıklamada bir resesyon ihtimalini dışlamayı reddetti. Trump’ın resesyon yaşanmasının ihtimaller dahilinde olduğunu ima etmesi borsa için son yılların en kötü günlerinden birine yol açtı.
ABD’nin eski Hazine Bakanı Larry Summers gibi isimler 2025’te bir resesyon yaşanmasına %50 ihtimal veriyor. Stagflasyon endişeleri de artıyor. Stifel Baş Hisse Senedi Stratejisti Barry Bannister yüksek tarifelerin enflasyonu yükselteceğine ve ekonomik büyümeyi yavaşlatacağına dikkat çekti. Bannister, yılın ikinci yarısında bu senaryonun yaşanmasının muhtemel olduğunu söylüyor.
