İstanbul’da gerçekleştirilen Rusya-Ukrayna doğrudan görüşmeleri, savaşın başlangıcından bu yana kaydedilen en kapsamlı esir değişimi anlaşmasına sahne oldu. Uzman yorumlarına göre bu gelişme, hem sembolik hem de stratejik açıdan dikkate değer bir adım niteliğinde.
1000’e 1000: Rekor değişim mutabakatı
Bunlarıda Okuyabilirsiniz
Rus heyetinin başkanlığını yürüten Vladimir Medinskiy, yaptığı açıklamada, önümüzdeki günlerde karşılıklı olarak 1000 mahkûmun serbest bırakılacağı büyük bir takas sürecinin başlayacağını duyurdu. Ayrıca Ukrayna’nın liderler düzeyinde doğrudan temas talebinde bulunduğunu ve bu isteğin not edildiğini ifade etti. Medinskiy, her iki tarafın da kendi ateşkes taslağını hazırlayarak süreci sürdüreceğini belirtti.
Kommersant: “Sözler gerçeğe dönüştü”
Rus gazetesi Kommersant, müzakereleri “sözden çok işe geçildiği” şeklinde değerlendirdi. Her ne kadar nihai bir uzlaşma sağlanamamış olsa da tarafların diyalog sürecini durdurmama kararının kritik olduğu vurgulandı.
Diplomatik açılım başarısız değil, ama eksik
Kommersant analizine göre üç yıl sonra gerçekleşen bu ilk doğrudan temas, büyük bir diplomatik zafer olmasa da başarısız olarak nitelendirilemez. Tarafların bazı temel meselelerde henüz ortak noktaya ulaşamasa da görüşmelere devam etme kararlılığı, iyimser bir tablo çiziyor.
Uluslararası katılım, sınırlı sonuçlar
İstanbul’daki toplantıya çok sayıda uluslararası gözlemcinin katılması dikkat çekerken, sürecin çıktılarının şu aşamada beklentilerin gerisinde kaldığı değerlendiriliyor.
Siminov: En önemlisi diyaloğun başlamış olması
Rusya Ulusal Enerji Güvenliği Fonu Genel Direktörü Konstantin Siminov, görüşmelerin başlamasını başlı başına önemli bir gelişme olarak değerlendirdi. Siminov’a göre asıl belirleyici aktörler Batı’daki güçler olsa da nihai karar yine Kiev ile verilecek. Ancak Putin’in önceliğinin doğrudan Zelenskiy değil, önce Trump ile uzlaşma sağlamak olduğunu ifade etti.
“İlk raunt için olumlu başlangıç”
Rusya Uluslararası İlişkiler Konseyi Direktörü Ivan Timofeyev, esir değişimi kararını “umut verici bir başlangıç” olarak yorumladı. Timofeyev’e göre bu durum, görüşmelerin ilerleyebileceğine dair işaretler taşıyor.
Eleştiriler: Görüşmelere ara vermek yıllar alabilir
Siyaset bilimci Georgiy Bovt ise daha karamsar bir bakış açısı sundu. Ona göre görüşmelere verilen ara birkaç yıl sürebilir ve şu an için Ukrayna’nın Rusya’nın taleplerini kabul etme ihtimali zayıf görünüyor.
“Küçük kazanımlar, büyük adımların babercisi”
Köşe yazarı Mihail Rostovskiy, süreci “alışılmadık ama dikkat çekici” olarak tanımladı. Tarafların bir çıkmaza girmeden, büyük çaplı bir mahkûm takasında uzlaşmaları önemli bir gelişme olarak nitelendirildi. Ancak elimize ulaşan bilgilerin çoğu parçalı ve doğrulanması zor nitelikte.
Miheyev: Ulaşılan sonuç azami başarıyı temsil ediyor
Siyaset uzmanı Sergey Miheyev’e göre, bu görüşmeler mevcut şartlar çerçevesinde mümkün olan en iyi sonucu doğurdu. Taraflar birbirlerine pozisyonlarını aktardı, herhangi bir kriz yaşanmadı ve sürecin devam edeceği konusunda mutabık kalındı. Ancak Miheyev, Ukrayna’nın müzakerelerde tam bağımsız bir aktör olup olmadığını sorguladı.
Borsalar ve diplomasi: Güven sinyalleri
Komsomolskaya Pravda, görüşmelerin ardından Moskova Borsası’nda yaşanan dalgalanmaları analiz etti. Başlangıçta düşüş gözlemlenirken, Medinskiy ve Umerov’un olumlu mesajlarının ardından hızlı bir toparlanma yaşandı. Bu gelişme, piyasaların diplomatik sürece güven duyduğunu ortaya koydu.
Ukrayna’nın stratejik hesapları
Ukrayna’nın temel amacının, Trump’a barış görüşmelerine açık olduğunu göstermek ve Washington’un desteğini yeniden kazanmak olduğu değerlendiriliyor. Gazeteye göre bu hedefin ilk aşaması başarılı olurken, esas mesele bundan sonra ABD ve Avrupa’dan gelecek askeri ve ekonomik desteği yeniden tesis etmek olacak.
Trump faktörü: Kritik dönüm noktası mı?
Gazete analizlerinde, Trump’ın “Putin ile görüşeceğim ve biz çözeceğiz” açıklamasına dikkat çekilerek, önümüzdeki haftaların dünya siyasetinde belirleyici olabileceği öngörülüyor. (Turkrus.com)
