Donald Trump’ın ABD seçimlerini kazanması halinde doların değerini düşürme planının başarılı olması “son derece düşük” görünüyor. Financial Times’ın haberine göre yatırımcılar Trump’ın uygulayacağı tarifeler ve vergi indirimleri gibi politikaların doların devalüasyonuna engel olacağını düşünüyor.
Trump’ın başkan yardımcısı adayı JD Vance geçtiğimiz haftalarda ABD’nin üretimini artırmak ve ticaret açığını azaltmak için doların zayıflatılması gerektiğini söyledi. Ancak stratejistler doların değerini düşünmenin pahalı ve kısa vadeli bir plan olacağını, öte yandan yabancı ülkelerden gelecek ürünlere yeni tarifler konulması gibi popülist politikaların bu planı engelleyeceğini belirtiyor.
Bunlarıda Okuyabilirsiniz
Edmond de Rothschild’in Fon Yöneticisi Michael Nizard, “Günümüz piyasalarında büyük bir çelişki var. Trump’la birlikte doların değer kaybedeceği söyleniyor. Ancak uygulayacağı politikalar en azından kısa vadede para birimini destekleyecektir” dedi.
Trump geçtiğimiz hafta Bloomberg’deki açıklamasında ABD’nin denizaşırı mal satan üreticilere ‘muazzam bir yük’ getiren ‘güçlü para birimi sorunu’ yaşandığını söyledi.
Vance’in geçen hafta Cumhuriyetçi Parti Genel Kurulu’nda yaptığı konuşmada ortaya koyduğu Amerika vizyonu, aynı zamanda daha zayıf bir dolara da odaklanıyor. ABD üretimini karada yeniden inşa etmek ve son yıllardaki küreselleşmenin bir kısmını geri çevirmek gibi temellere dayanıyor.
Trump’ın daha zayıf bir para birimi talepleri, doların son zamanlarda değer kaybetmesine rağmen, ABD Başkanı Joe Biden’ın Ocak 2021’de göreve başlamasından bu yana rakibi para birimleri karşısında yüzde 15 değer kazanmasıyla geldi. ABD’nin ticaret açığı 2019’a göre üçte bir daha büyük ve geçen yıl 773 milyar dolara ulaştı. Bunun nedeni aynı zamanda ABD ekonomisinin güçlü olması ve faiz oranlarının son 23 yılın en yüksek seviyelerinde olması.
UBS’in G10 Döviz Stratejisi başkanı Shahab Jalinoos, bir başkanın para birimini devalüe etmek için izlemesi gereken bariz bir yol olmadığını söyledi ve “Temel sorun, ABD Doları’nın aşırı değerli olduğuna dair bir his olmaması” dedi.
Trump ve Vance’in para birimini zayıflatma taleplerinin karşısındaki büyük bir engelse ikilinin diğer politikalarının doları destekleyebileceği ihtimali. Trump, Beyaz Saray’a dönmesi halinde Çin’den ithal edilen mallara %60 ve dünyanın geri kalanından gelenlere %10 gümrük vergisi uygulamak istediğini söyledi.
Stratejistlerse bu politikaların ABD dışındaki diğer ekonomilere özellikle de sınır ötesi ticaretin ekonominin büyüklüğüne göre daha büyük olduğu bölgelere büyük bir yük getireceğini düşünüyor.
Yüksek tarifelerin ABD dışı ekonomilere daha fazla zarar vereceği, ekonomik büyümelerini engelleyeceği ve para birimlerini zayıflatacağı öngörüsünde bulunuluyor. Geçen hafta Avrupa Merkez Bankası (ECB) Başkanı Christine Lagarde, tarifelerin ECB’yi faiz oranlarını düşürmeye zorlayacağı ve daha zayıf bir euroya iteceği konusunda açık bir mesaj verdi.
Tarifeler ayrıca ABD’deki yerel maliyetleri de artırabilir, enflasyonu yükseltebilir ve faiz oranlarını yüksek tutabilir. Bu etkileri tahmin etmek zor olsa da Standard Chartered G10 Döviz Araştırmaları Küresel Başkanı Steve Englander, Trump’ın tarife teklifinin ikincil bir etkiye gerek olmadan iki yıl içerisinde fiyatları %1,8 oranında artırabileceğini söyledi.
Morgan Stanley Küresel Döviz Başkanı James Lord, “Diğer tüm koşullar eşit olduğunda, tarifelerin uygulanması halinde, özellikle de diğer ticaret ortaklarından tarifeler üzerinden misilleme gelirse küresel ekonomi için ek büyüme riskleri artacak ve daha güçlü bir dolarla sonuçlanacaktır” dedi.
Trump ayrıca, gelecek yıl sona erecek olan vergi indirimlerini uzatacağını söyledi ve ABD’nin esneyen bütçe açığına baskı yapabilecek ve FED’in faiz indirimi döngüsünün hızını yavaşlatabilecek daha fazla vergi indirimine işaret etti.
Ancak stratejistler, Trump’ın doları devalüe etmeye yönelik diğer seçeneklerinin, küresel piyasalarda hissedilecek kargaşayla sınırlandırılacağı konusunda da uyarıyorlar.
Trump FED’in bağımsızlığını tehdit altına almak uğruna merkez bankasına faiz oranlarını düşürmesi için baskı yapabilir. Ancak bu muhtemelen piyasaları alarma geçirecektir.
Deutsche Bank’ın Döviz Araştırmaları Başkanı George Saravelos, ABD ticaret açığını kapatmak için doların %40 kadar düşmesi gerektiğini hesaplıyor.
Columbia Threadneedle Küresel Faiz Stratejisti Edward Al-Hussainy doların zayıflatılmasına yönelik herhangi bir müdahalenin maliyetinin çok ağır olacağını ve kesinlikle olası bir senaryo şeklinde görülmediğini söyledi.
Para birimini zayıflatmak için bir diğer öneri ise ABD Hazinesi’nin Döviz İstikrar Fonu’nu kullanması. Fonun yabancı para birimleri satın alabilecek için yaklaşık 200 milyar dolarlık varlığı var ve analistler bunun yakında tükeneceğinden endişeleniyor.
Englander, “Bunu yerine getirmek düşündüklerinden çok, çok daha zor. Japonya bir ay önce çok çok küçük bir müdahale yaptı ve bu onlara 70 milyar dolara mal oldu ve bu ne kadar etkili oldu?” ifadelerine yer veriyor.
Trump ve Vance kendi seçmenleriyle de sorun yaşayabilir. Jalinoos, “Devalüasyonun gerçekleşmesinin en bariz yolu, ABD’nin ekonomik istisnacılığını kaybetmesidir” dedi.
Ancak dolar, dünyanın rezerv para birimi ve ekonomik kargaşa zamanlarında bir güvenli liman olmaya devam ediyor. Cumhuriyetçi Parti’nin 2024 vaatlerinden biri de “ABD Doları’nı dünyanın rezerv para birimi olarak tutmak”.
