Küresel piyasalarda gözler ABD’de açıklanacak tarım dışı istihdam verisine çevrildi. ABD Çalışma İstatistikleri Bürosu, eylül ayına ilişkin tarım dışı istihdam verisinin de içinde bulunduğu istihdam raporunun 20 Kasım’da açıklanacağını bildirdi. Fed’in “bekle-gör” pozisyonuna geçebileceğine yönelik beklentiler artarken, para piyasalarında bankanın aralık ayında 25 baz puanlık faiz indirimine gitme olasılığı yüzde 44’e geriledi.
Geçen hafta küresel piyasalarda ABD Merkez Bankasının (Fed) faiz indirim beklentilerinin gerilemesi ve ABD’li teknoloji şirketlerindeki satıcılı seyrin etkisiyle karışık bir seyir öne çıkarken, gelecek hafta gözler ABD’de açıklanacak tarım dışı istihdam verisine çevrildi.
Bunlarıda Okuyabilirsiniz
Geçen hafta ABD Başkanı Donald Trump’ın, Kongre’de kabul edilen federal hükümetin yeniden açılmasına yönelik geçici bütçe tasarısını imzalamasıyla ülke tarihinin en uzun süreli kapanması 43. gününde sona erdi.
Hükümet kapanmasının sona ermesi piyasalarda olumlu karşılanırken, gözler hükümetin kapalı kalması nedeniyle ertelenen makroekonomik veri akışına çevrildi.
ABD’de enflasyona ve istihdam piyasasına yönelik riskler sürerken, veri akışı eksikliği kaynaklı oluşan belirsizlikler ABD’de ekonomik görünüme ilişkin tahminleri zorlaştırıyor.
Bu belirsizlik ortamında, Fed’in “bekle-gör” pozisyonuna geçebileceğine yönelik beklentiler artarken, para piyasalarında bankanın aralık ayında 25 baz puanlık faiz indirimine gitme olasılığı yüzde 44’e geriledi.
Hükümetin kapalı kalmasıyla aksayan verilerin ne zaman açıklanacağı yatırımcılar tarafından takip edilirken, ABD Çalışma İstatistikleri Bürosu (BLS), eylül ayına ilişkin tarım dışı istihdam verisinin de içinde bulunduğunu istihdam raporu verilerinin 20 Kasım’da açıklanacağını bildirdi.
Analistler açıklanacak verilere yönelik bazı soru işaretlerinin olduğunu kaydederek, verilerin toplanmasındaki boşluklar nedeniyle bu raporların eksik ya da güvenilmez olabileceğinden endişe duyulduğunu ifade etti.
Buna ek olarak, enflasyon verilerine yönelik açıklamalarda bulunan ABD Çalışma Bakanı Lori Chavez-DeRemer, ekim ayı Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) verilerinin tam olarak toplanamaması dolayısıyla açıklanmayabileceğini belirtti.
Ülkede Fed yetkililerinin açıklamaları da takip edilirken, Kansas City Fed Başkanı Jeffrey Schmid, ek faiz indirimlerine karşı olduğunu yineledi.
Son para politikası toplantısında faiz indirimi aleyhinde oy kullanan Schmid, enflasyonun çok yüksek olduğu ve ek gevşemenin soğuyan iş gücü piyasasına yardımcı olmayacağı yönündeki görüşünün değişmediğini kaydetti. Dallas Fed Başkanı Lorie Logan da aralık ayı toplantısında bir başka faiz indirimi kararını desteklemenin zor olacağını ifade etti.
Yüksek değerleme endişeleri teknoloji hisseleri üzerinde etkili oldu
Geçen haftalarda bazı Wall Street yöneticilerinin, piyasalarda düzeltme olabileceği uyarısı teknoloji hisselerindeki değerlemeye yönelik endişeleri artırmıştı.
ABD’de kapanmanın sona ermesinin ardından artan risk iştahı yüksek değerlemelere dair endişelerle törpülendi. Yarı iletken ve teknoloji hisselerinde satış baskısı oluşurken, haftanın son işlem günü gelen alımlarla kayıpların bir kısmı telafi edildi.
Hafta içinde düşüşlere öncülük eden hisselerden olan çip şirketi Nvidia haftanın son işlem günü toparlanırken, İntel’in hisseleri yüzde 6,9, Tesla’nın hisseleri yüzde 5,9, Amazon’un hisseleri yüzde 4, Palantir Technologies’in hisseleri yüzde 2,2, Broadcom’un hisseleri yüzde 2, Meta’nın hisseleri yüzde 2 ve Alphabet’in hisseleri yüzde 1 düşüşle haftayı tamamladı.
Satış baskısının hissedildiği perşembe günü “korku endeksi” olarak bilinen ve S&P 500 Endeksi’ndeki dalgalanmayı gösteren VIX Endeksi yüzde 14,2 artarak 20 değerine ulaştı.
New York borsası karışık seyretti
Bu gelişmelerle New York borsasında geçen hafta karışık bir seyir öne çıktı. Haftalık bazda New York borsasında S&P 500 yüzde 0,08 ve Dow Jones endeksi yüzde 0,34 yükselirken, Nasdaq endeksi yüzde 0,45 düştü.
Geçen hafta ABD tahvil piyasalarında satıcılı bir seyir izlenirken, ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi 7 baz puan yükselişle haftayı yüzde 4,15 seviyesinden tamamladı. Altının ons fiyatı ise haftalık bazda yüzde 2,01 artışla 4 bin 85 dolardan kapandı.
Dolar endeksinde ABD’deki ekonomik görünüme ilişkin belirsizliklerin etkisiyle geçen hafta düşüş eğilimi öne çıkarken, haftalık bazda endeks yüzde 0,3 azalışla 99,3 seviyesinden kapandı. Brent petrolün varil fiyatı ise Rusya yaptırımları kaynaklı arz endişelerinin hafta içindeki kayıpları telafi etmesiyle haftayı yüzde 0,5 değer kazancıyla 63,9 dolarda tamamladı.
Avrupa borsaları yükseldi
ABD’de federal hükümetin tekrar açılmasının ardından artan risk iştahının etkisiyle Avrupa borsalarında alış ağırlıklı bir seyir öne çıkarken, gelecek hafta Euro Bölgesi’nde açıklanacak tüketici enflasyonu yatırımcıların odağına yerleşti.
Geçen hafta bölgede açıklanan verilere göre Almanya’da ekim ayı TÜFE, aylık bazda yüzde 0,3 artışla beklentilere paralel gerçekleşti. Almanya’da açıklanan tüketici enflasyonu, yıllık bazda ise yüzde 2,3 seviyesine gelirken bu veri geçen aya göre sınırlı da olsa gerilemeye işaret etti.
Euro Bölgesi’nde de Gayri Safi Yurt İçi Hasıla (GSYH) önceki çeyreğe göre yüzde 0,2 artarak beklentileri karşılarken, yıllık yüzde 1,4 artışla beklentilerin hafif üzerinde gerçekleşti.
Siyasi gelişmelere bakıldığında Fransa Ulusal Meclisi, tartışmalı emeklilik reformunu askıya alma teklifini 255’e karşı 146 oyla kabul etti. Karar, hükümet üzerindeki siyasi baskıyı geçici olarak azalttı.
Jeopolitik tarafta ise Rusya-Ukrayna Savaşı’nın bitirilmesine yönelik girişimler yakından takip edilirken, Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile ABD Başkanı Donald Trump arasında yapılması planlanan zirvenin hazırlık sürecini ele almaya hazır olduklarını bildirdi.
Gelecek hafta ise bölgedeki mali gelişmeler yatırımcıların odağında bulunuyor. İngiltere Maliye Bakanı Rachel Reeves’in mali açığı kapatmak amacıyla gelecek günlerde yeni vergi artışlarını açıklaması beklenirken, vergi artışlarının tüketici harcamalarını ve ekonomik aktiviteyi olumsuz etkileyebileceği yönünde endişeler öne çıkıyor.
Bu gelişmelerle İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,16, Almanya’da DAX 40 endeksi yüzde 1,30, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 2,77, İtalya’da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 2,5 değer kazandı.
Gelecek hafta çarşamba Euro Bölgesi’nde ve İngiltere’de tüketici enflasyonu, perşembe Almanya’da üretici enflasyonu, Euro Bölgesi’nde tüketici güven endeksi, cuma günü Euro Bölgesi’nde, İngiltere’de ve Almanya’da açıklanacak imalat sanayi ve hizmet sektörü Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) takip edilecek.
Asya borsaları Çin hariç yükseldi
Asya tarafında geçen hafta Çin hariç pozitif bir seyir izlenirken, Çin’de ekonomik büyümeye ilişkin endişeler ve cuma günü artan satıcılı seyirle ülke piyasaları negatif ayrıştı.
ABD’deki teknoloji hisselerindeki satıcılı seyrin bölgedeki teknoloji hisselerine yayılmasıyla endeksler haftalık kazançlarının önemli bir kısmını silerken, haftanın son işlem günü yarı iletken hisselerinde sert düşüşler izlendi.
Bu gelişmelerin yanı sıra, Güney Kore’de temettü gelirlerinden daha az vergi alınacağına dair haberler ülke piyasalarındaki yükselişte etkili oldu.
Çin tarafında ise açıklanan makroekonomik veriler ülkedeki ekonomik aktiviteye ilişkin endişelerin derinleşmesine neden oldu. Çin’de ekimde tüketici fiyat endeksi geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 0,2 artarken, üretici fiyat endeksi yüzde 2,1 geriledi. Ülkede tüketici fiyat endeksi eylül ayında yüzde 0,3 azalmıştı. Ülkede tüketici fiyatlarındaki iyileşmeye karşın üretici fiyatlarındaki süregelen düşüşle deflasyon eğilimi hissedilmeye devam etti.
İç talepteki zayıflık, yerel yönetimlerin borç problemleri ve gayrimenkul sektöründeki düşüşün yanı sıra ABD’nin tarife politikasının yarattığı belirsizlikler Çin ekonomisini olumsuz etkilemeyi sürdürüyor.
Öte yandan, Japonya Merkez Bankası (BoJ) Başkanı Kazuo Ueda, geçen hafta yaptığı açıklamada merkez bankasının ücret artışları ve ekonomik iyileşme eşliğinde ılımlı bir enflasyon hedeflediğini belirtti. Ueda, enflasyon hedefinin Başbakan Takaiçi Sanae’nin büyümeyi canlandırma hedefiyle uyumlu olduğunu vurguladı.
Bu gelişmelerle haftalık bazda Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 1,26, Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,20, ve Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 1,46 değer kazanırken, Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,18 değer kaybetti.
Gelecek hafta pazartesi günü Japonya’da büyüme, sanayi üretimi, salı günü çarşamba Japonya’da makine siparişleri, perşembe Çin’de kredi faiz oranı, cuma Japonya’da enflasyon takip edilecek.
Yurt içinde cari işlemler hesabı üst üste 3 aydır fazla veriyor
Yurt içinde geçen hafta satış ağırlıklı bir seyir öne çıkarken BIST 100 endeksi yüzde 3,28 azalışla 10.565,74 puandan kapandı.
Öte yandan, Türkiye’nin cari işlemler hesabı, eylülde 1 milyar 112 milyon dolar fazla vererek art arda üçüncü ayda da pozitif seyrini sürdürdü. Cari işlemler hesabı, ağustosta da 5 milyar 418 milyon dolar, temmuzda 1 milyar 738 milyon dolar fazla vermişti.
Dolar/TL, haftayı önceki haftalık kapanışın yüzde 0,3 üzerinde 4,3270’ten kapattı.
Gelecek hafta ise pazartesi günü bütçe dengesi, salı günü konut fiyat endeksi, perşembe günü tüketici güven endeksi takip edilecek.
(Ekonomim)
