Rusya’nın önde gelen gazetelerinden İzvestiya, Türkiye ile Rusya arasındaki enerji iş birliğindeki güncel sorunları masaya yatırdığı analizde, “Ankara’ya Rus petrolü ve gazı konusunda artan çağrılar tartışma yaratıyor” diye yazdı.
Gazetedeki haber analizin geniş özeti şöyle:
Bunlarıda Okuyabilirsiniz
“ABD yönetiminin Türkiye’ye yönelik enerji baskısı son haftalarda belirgin biçimde arttı. Washington, NATO müttefiklerinden Rusya ile enerji işbirliğini azaltmalarını veya tamamen sonlandırmalarını isterken, Ankara bu çağrıya mesafeli duruyor.
Türkiye’nin petrol ithalatının yaklaşık yüzde 47’si, gaz tüketiminin de yüzde 40–50’si Rusya’dan geliyor. Bu nedenle enerji akışında kesinti, ekonominin genel dengelerini zorlayacak bir sonuç doğurabilir. Diplomatik kaynaklar, Rus petrolünün Türkiye’nin toplam tedarikindeki payında bir miktar düşüş yaşandığını ancak gerçek anlamda bir azaltma eğiliminden söz edilemeyeceğini belirtiyor.
Washington’ın baskısı, Rus enerji sektörüne yönelik yaptırımların genişletilmesi ve Moskova ile çalışan ülkelere uygulanan tarifelerin sertleşmesi üzerinden ilerliyor. ABD, 11 Kasım’da yapılan temaslarda Türkiye de dahil olmak üzere tüm NATO üyelerine Rus enerji ürünlerinden tamamen vazgeçme çağrısı yaptı.
Buna karşın Ankara, enerji politikasını siyasi değil ekonomik çıkarlar doğrultusunda şekillendirdiğini vurguluyor. Rusya’nın Akkuyu Nükleer Güç Santrali projesi, mevcut petrol sevkiyatları ve uzun vadeli gaz anlaşmaları, iki ülke arasında derinleşmiş bir enerji bağı olduğunu gösteriyor.
Sahadaki tabloya bakıldığında, Türkiye’nin bir yandan Irak, Kazakistan gibi tedarikçilerden daha fazla petrol aldığı görülüyor. Buna rağmen sektör temsilcileri, bu eğilimin yeni yaptırımlar nedeniyle yapılan kısa vadeli çeşitlendirme arayışı olduğunu, Rusya’dan yapılan alımların ise stratejik önemini koruduğunu ifade ediyor. Türkiye’nin ocak–ekim döneminde günde ortalama 669 bin varil petrol ithal ettiği, bunun yaklaşık yarısının Rusya kaynaklı olduğu biliniyor. Gaz tarafında ise Blue Stream ve TurkStream hatları üzerinden gelen akış, ülkenin toplam tüketiminde belirleyici konumda bulunuyor.
Uzmanlara göre ABD baskısı artmaya devam etse bile Ankara’nın Rus enerji akışını kayda değer biçimde azaltması beklenmiyor.
Türkiye’nin içinde bulunduğu ekonomik koşullar, enerji maliyetlerini mümkün olduğu kadar düşük tutmayı zorunlu kılıyor. Rus gazı için istenen indirimler, olası yeni tahıl anlaşmaları ve karşılıklı ekonomik kazanımlar, Ankara’nın Moskova ile ilişkilerini sürdürme niyetini güçlendiriyor. Buna ek olarak, Türkiye’nin Ukrayna krizinin diplomatik çözümüne yönelik çabalarda rol üstlenmesi, Washington ile ilişkilerde denge arayışının sürdüğünü gösteriyor.
Bu nedenle Ankara’nın kısa vadede Rus enerji kaynaklarından vazgeçmesi olası görülmüyor.” (Turkrus)
