Eylül 2024’te ABD Merkez Bankası (FED) faiz oranlarını 50 baz puan düşürerek şaşırtıcı bir hamle yaptı. Zira bu agresif faiz indirimi çoğu ekonomistin tahmin ettiğinden daha yüksek seviyedeydi. Faiz indirimleri genellikle ekonomideki yavaşlamanın bir işaret olsa da ABD’nin gayrisafi yurtiçi hasılası nispeten güçlü kalmaya devam ediyor. Bu da birçok piyasa takipçisini şaşkına çeviriyor. Peki faiz indirimleri neden yapılıyor?
Barchart haberine göre bu sorunun cevabı enflasyon, ekonomik büyüme ve istihdam piyasası arasındaki hassas dengede yatıyor. Yatırımcılar ‘Goldilocks’ senaryosu olarak da adlandırılan FED’in ekonomi politikalarını yakından izliyor. Söz konusu senaryoya göre ekonomik verilerin ne çok soğuk ne de çok sıcak, ekonomik hedeflerle tam olarak uygun bir aralıkta gelmesi gerekiyor.
Bunlarıda Okuyabilirsiniz
Beklentilerin üzerindeki istihdam raporu neden önemli?
ABD Çalışma Bakanlığı geçtiğimiz hafta eylül ayına ilişkin istihdam raporunu açıkladı. Buna göre, ülkede tarım harici sektörlerde istihdam eylülde 254 bin kişi arttı. The Wall Street Journal tarafından yakın zamanda yapılan bir ankete göre, ekonomistler ABD’nin eylül ayında tarım dışı istihdamın 144.000 artmasını bekliyordu.
Eylül ayında tarım dışı istihdamın ağustos ayındaki 142.000 artıştan mütevazı bir şekilde artması bekleniyordu. Ancak eylül ayı istihdam verilerinde görülen 254 binlik dramatik artış beklentileri fazlasıyla geride bıraktı.
Sri-Kumar Global Strategies Başkanı Komal Sri-Kumar, güçlü istihdam raporunun, yatırımcıları daha fazla faiz indirimi beklentilerini geri çekmeye zorlayacağını ve “hisse senedi piyasasını korkutabileceğini” belirtti. Diğer bir deyişle, istihdam cephesindeki iyi haberler, FED’in faiz indirimi döngüsünü durduracağının sinyalini verebilir ve hisse senetleri için kötü haber olarak algılanabilir.
Güçlü ekonomiye rağmen neden faizler indiriliyor?
FED’in agresif faiz indirim politikası, sağlam borsa getirileri ve sağlıklı kurumsal bilanço raporlarıyla karşılaştırıldığında çelişkili görünebilir. Ancak FED’in faiz indirimine kadar ABD istihdam piyasası bazı çatlaklar göstermeye başlamıştı. FED yönetimi para politikasında yıllardır süren sıkılaşmanın ardından şimdi ekonomide daha derin bir resesyonu önlemek için hassas bir dengeleme eylemi içinde.
Son faiz indirimleri yavaş yavaşa soğuyan istihdam piyasasını desteklemeyi amaçlıyordu. ABD pandemiden bu yana en az istihdam eklediği haziran-ağustos arası dönemini geride bıraktı. Eylül ayı istihdam verilerine kadar işe alımların önümüzdeki aylarda da mütevazı kalması bekleniyordu. FED yönetimi enflasyon beklentilerini yönetirken aynı zamanda istihdam piyasasının bozulmamasını da sağlamak istiyor. Diğer bir deyişle eylül ayı istihdam verilerinde işsizlikte önemli bir artış görülseydi FED ekonomik istikrarı korumak için ek faiz indirimlerini değerlendirebilirdi.
Ancak borsagundem.net’in derlediği bilgilere göre ABD’nin eylül ayı istihdam verilerinde ülkedeki işsiz sayısının, eylülde 281 bin kişi azalarak 6 milyon 834 bine düştüğü görüldü. ABD’deki işsizlik %0,1 azalışla %4,1’e geriledi.
ABD Merkez Bankası belirsiz bir ekonomik ortamda ‘Goldilocks’ senaryosuna ulaşmayı hedefliyor. Ancak bu ne çok sıcak ne de çok soğuk istihdam piyasası senaryosu ABD Çalışma Bakanlığı’nın açıkladığı verilerle uyumlu değil. Açıklanan güçlü istihdam raporu FED’in faiz indirimlerini durdurabileceğine dair piyasalardaki endişeyi körüklüyor.
