ABD Merkez Bankası’nın (FED) merakla beklenen faiz indirimlerinin başlamasıyla birlikte doların rakibi para birimlerinin güç kazanması bekleniyor. FED Başkanı Jerome Powell, Jackson Hole’da gerçekleştirdiği son konuşmasında faiz indirimleri için ‘zamanın geldiğini’ söylemişti.
FED’in Amerikan ekonomisindeki enflasyonun kontrol altına alınması için politika faizlerini %0,25’ten %5,5’e taşımasıyla son 30 ayda dolar oldukça güçlü bir performans gösterdi. Bu süreçte ABD devlet tahvillerinin getirileri yükseldi ve yatırımcılar güvenli tahvil yatırımlarına çekildi. Ticaret ağırlıklı küresel dolar endeksi Şubat 2022’den bu yana %5’in üzerinde yükseldi ve 20 yılın en yüksek seviyelerine yaklaştı.
Bunlarıda Okuyabilirsiniz
Euro, sterlin ve yen yatırımcıların FED’in faiz indirimlerini beklemesiyle temmuz ayından itibaren bir miktar toparlandı. Şimdiyse Powell’ın faiz indirimleri için başlangıç vuruşunu yapmasıyla ABD ekonomisi için ‘yumuşak iniş’ devam ettiği sürece bu para birimleri daha da yükselebilir.
Barron’s’un haberine göre, yatırım firması Columbia Threadneedle’ın Kıdemli Döviz Analisti Edward Al-Hussainy Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) ve İngiltere Merkez Bankası’nın (BOE) faiz oranlarını düşüreceğini, ancak bu düşüşlerin FED kadar hızlı ve derin olmayacağını tahmin ediyor.
Bunun bir sebebi de merkez bankalarının hukuki konumu. FED’in yasal olarak iki ana görevi bulunuyor: enflasyonu kontrol etmek ve aynı zamanda ‘maksimum istihdamı’ teşvik etmek. ABD’de istihdam yavaşlarken büyümenin ve işe alımların hızlandırılması için daha serbest bir para politikası gereksinimi doğuyor. FED’i takip eden analistlerin de ana beklentisi bu yönde.
Al-Hussainy ECB ve BOE’nin yalnızca enflasyonu önemseyen ‘tek hücreli organizmalar’ olduğuna dikkat çekiyor.
Standard Charetered’ın G-10 Döviz Araştırmaları Küresel Başkanı Steven Englander enflasyonun özellikle euro bölgesinde ‘daha yapışkan’ göründüğünü belirtiyor. Daha güçlü işçi hakları son yıllardaki ücret artışlarını ABD’dekinden çok daha sıkı bir şekilde kilitliyor. Endlander, “Avrupa’daki enflasyon bir kez yükseldiğinde düşürmek zordur. Çalışan ücret artışları o kadar hızlı ki bir türlü düşmüyor” ifadelerine yer verdi.
ECB Baş Ekonomisti Philip Lane, Jackson Hole konferansına Powell’ınkinden çok farklı bir mesajla öne çıktı. Ortak para birimini kullanan 20 ülke için “hedefe dönüş henüz güvenli değil” mesajını verdi ve “Dezenflasyon sürecine öncülük etmek için parasal duruşun gerektiği sürece kısıtlayıcı kalması gerekecek” açıklamasında bulundu.
Bu derece ihtiyatlı bir bakış açısı %4,25 olan ECB’nin politika faiz oranları ile FED arasındaki makasın daralacağı anlamına geliyor. Bununla birlikte Euro Bölgesi faiz oranlarına gerçekleşebilecek herhangi bir artış kıtanın büyüme görünümünü de sınırlı tutacak. Üstelik Avrupa’nın ekonomik motoru Almanya ekonomisinin de resesyonla adeta flört ettiği görülüyor. Ağustos başında 1,09 dolar seviyesinde dip yapan euro 1,11 dolara kadar geriledi. Englander gelecek yıl euronun 1,15 dolara kadar yükseleceğini tahmin ediyor.
Sterlinin görünümü ise biraz daha sağlam. İngiltere’nin tahvil getirileri hali hazırda gelişmiş ekonomiler arasında en yüksek seviyede. Ülkenin 10 yıllık yaldızlı devlet tahvili getirileri %3,99 getiri sağlıyor. Buna karşın 10 yıllık ABD Hazinesi tahvil getirileri ise %3,87 seviyesinde. İngiltere’nin gayrisafi yurtiçi büyümesi de durgun geçen 2023’ün ardından yükseldi. Diverse Perceptions Baş Piyasa Ekonomisti Jonathan Petersen, “Sterlin muhtemelen G-10 ekonomilerinin en iyisi” diyor.
Sterlin için dikkat çekici olansa rallinin büyük bir kısmının geride kalmış olması. Nisan ayında 1,23 dolar olan sterlin 1,32 dolara kadar yükseldi. Peterseon önümüzdeki altı ila 12 ay içerisinde sterlinin 1,35 dolara yükseleceğini tahmin ediyor.
Yen için potansiyel bir yükselişinse çok daha dramatik sonuçları olabilir. Onlarca yıldır deflasyonla mücadele eden Japonya Merkez bankası FED’in faiz indirimlerine hazırlandığı sırada nihayet faiz oranların yükseltiyor. Daha fazla getiri için dünyanın dört numaralı ekonomisinden kaçan sermayenin bir kısmı ise geri dönüyor. Temmuz sonunda faiz oranlarını %0,1’den %0,25’e yükselten BOJ yeni dolar karşısında tarihin en düşük seviyesi olan 162’den 145’e kadar yükseltti.
Englander, para birimi için bu seviyenin BOJ’un %0,2 veya 20 baz puan daha sıkılaştıracağı beklentilerini yansıttığını ve bunun hafife alınmaması gerektiğini söylüyor. Piyasa uzmanı “FED faiz indirirken daha fazlasını yapabilirler ve faiz oranlarının çok daha yakınlaştığını göreceksiniz” diyor. Englander’ın yen için 2025 hedefi yıl sonuna kadar 130 seviyesi. Al-Hussainy ise “Yeni 12 ay içerisinde 125’te görürsem şaşırmam” diyor.
Ancak tüm bu gelişmeler tek bir faktöre bağlı: ABD ekonomisi bir resesyonla karşılaşmadan enflasyondan kurtulabilirse diğer para birimleri güçlenebilir. Ancak Amerikan ekonomisinin bir resesyonla karşılaşması diğer bir deyişle bir ‘sert iniş’ gerçekleşmesi halinde finans dünyası yeniden riskten kaçma yolunu tercih edebilir. Al-Hussainy, “Eğer ABD resesyona girerse dolar tekrar güvenli liman varlığı haline gelir” öngörüsünde bulundu.
