Türkiye’de paslanmaz çeliğin geri dönüşümü konusunda büyük bir sıkıntı olduğunu ve ülkemizde hurda paslanmazın, içeride fabrika olmadığı için dışarıya satılmak zorunda olduğunu vurgulayan Endüstriyel Mutfak, Çamaşırhane, Servis ve İkram Ekipmanları Sanayicileri ve İşadamları Derneği (TUSİD) Yönetim Kurulu Başkanı Bekir Topuz, tonunu 1.150 dolardan sattığımız ürünü 2 bin 850 dolardan geri aldığımızı kaydetti.
Türkiye’de birçok sektörün geri dönüşümü olmasına karşın paslanmazda bir geri dönüşüm mekanizması kurulamadığını kaydeden Topuz, şunları anlattı:
Bunlarıda Okuyabilirsiniz
“Sadece paslanmazı geri dönüştüremiyoruz”
“Normalde ülkemizde camdan gümüşe, plastikten altına kadar her şey geri dönüştürülebiliyor. Sanayici atıklarını gönderiyor ve o atıklar geri dönüşüm fabrikalarında tekrar ham maddeye dönüştürülüyor. Türkiye’de geri dönüşümü olmayan tek ham madde ise paslanmaz çelik, çünkü paslanmazın bizde fabrikası yok, burada üretilmiyor. Biz hem burada üretilmeyen bir malla ilgili 14 yıldır yüzde 12 vergi ödüyoruz hem de üzerine anti damping soruşturması açılıyor. Türkiye’de üretici olarak görünen tek bir firma var, onların da yaptığı, ürünü dışarıdan kalın olarak getirip burada inceltmek. Bu firma bu şekilde yılda 50-60 milyon dolar kar ediyor, Türkiye’deki bütün üreticiler ise ek vergi ödemek zorunda kalıyor, bu sefer fiyatlar yükseliyor ve pazarlarımızı kaybetme tehlikesi ile karşı karşıya kalıyoruz. Türkiye’de paslanmaz çelik üzerindeki bu haksız vergilerin bir an önce kalkması gerekiyor.”
“115 milyon dolara satıp 285 milyon dolara geri alıyoruz”
Türkiye’de şu an kurulu bir paslanmaz çelik fabrikası olmadığı için bunun geri dönüşümünün de yapılamadığını ve elimizdeki hurdayı yurtdışına satmak zorunda kaldığımızın altını çizen Topuz, “Türkiye’de yıllık 650 bin ton paslanmaz çelik geliyor ve bunun da 100 bin tonu fire olarak geri dönüşüme gidiyor. Yani 115 milyon dolara mecburen yurtdışına sattığımız hurdayı dönüp 285 milyon dolara geri alıyoruz. Eğer burada entegre bir paslanmaz çelik fabrikası kurulabilse bu para da Türkiye’de kalacak. Bütün ürünlerin hurdası Türkiye’de kalıp tekrar ekonomiye kazandırılırken sadece paslanmaz çeliğin hurdası yurtdışına çıkıyor. Biz alüminyumun, bakırın ve diğer metallerin hurdasını dışarıdan getirip Türkiye’de işlerken, kendi paslanmazımızı ve asıl değerli olanı maalesef dışarıya gönderiyoruz.” dedi.
Türkiye’nin ürününün Türkiye’de kalması için çözümün burada bir entegre paslanmaz çelik fabrikası kurulması olduğunu vurgulayan Topuz, ancak bu yatırımın yüksek maliyeti nedeniyle tek firma tarafından yapılacak bir şey olmadığını ve devlet tarafından da desteklenmesi gerektiğini belirtti. Kurulacak fabrikanın en az 1 milyon ton kapasiteli olması gerektiğini aktaran Topuz, bu yatırımın Türkiye için son derece stratejik olduğunu ve bu konudaki görüşlerini her platformda yetkililere anlattıklarını belirtti. Topuz, kurulacak fabrikanın hem Türkiye’nin tüm iç pazar ihtiyacını karşılayacağının, ürünlere erişimi kolaylaştıracağının ve aynı zamanda yeni bir ihracat potansiyeli yaratacağının da altını çizdi.
İhracat gücünü koruyor ama Çin’den gelen ithalat çok hızlı artıyor
Endüstriyel mutfak sektöründe ihracatın geçtiğimiz yılla benzer bir şekilde ilerlediğini ifade eden Topuz, yedi ayın sonunda 3 milyar dolarlık bir rakama ulaştıklarını belirtti. Yılı da 5,7 milyar dolar civarında kapatmayı beklediklerini anlatan Topuz, “Endüstriyel mutfak sektörü her zaman ihracatı en güçlü sektörlerin başında geliyor. Toplamda 100’den fazla ülkeye ihracatımız var. Ancak karlılıkta tüm sektörlerde olduğu gibi bizde de ciddi bir düşüş yaşanıyor. Karlılığın ortalama yarı yarıya düştüğünü söyleyebiliriz. Ekonomideki tüm zorlu şartlara rağmen sektörde yatırımların devam ettiğinin de altını çizmek isterim. Şu an bizim bildiğimiz beş tane ciddi yatırım var ve bunlar istihdama da önemli katkı sağlayacak. Ama tabi tüm bu yatırımlar öz sermaye ile yapılıyor. Mevcut faiz oranları ile kredi kullanıp yeni yatırım yapmak çok zor.” dedi.
Son dönemde özellikle ev tipi mutfak ürünlerinde Çin’den yapılan ithalatta büyük artışlar olduğuna dikkat çeken Topuz, geçtiğimiz yıl sadece Çin’den ithalatın 1 milyar dolar arttığını belirtti. Bunun en büyük sebebinin paslanmaz çeliğe gelen ek vergiler ve anti damping dedikoduları olduğunu kaydeden Topuz, “Büyük firmalara iş yapan birçok tedarikçi işini kaybetti. Firmalar burada üretim yaptırmak yerine fiyatlar çok daha ucuz kaldığı için dönüp Çin’den ithalat yapmaya başladılar. Geçtiğimiz sene başlayan bu ithalat artışının maalesef bu sene de devam ettiğini görüyoruz. Her geçen gün sanayideki ithalatçılık eğilimi artıyor. Bu eğilimi sanayimiz için önemli bir tehlike olarak görüyoruz” ifadelerini kullandı. (ekonomim)
