Yatırım ufkunuz ne olursa olsun, piyasalarda yaşanan dalgalanmalar hisse senedi ve tahvillere yatırım yaparken sakin kalmayı zorlaştırabilir. Ancak tam da böyle zamanlarda yatırımcıların sakin kalması gerekiyor.
YahooFinance’in haberinde şu örneğe dikkat çekiliyor: S&P 500 Endeksi, 20 Ocak’taki ABD Başkanı Donald Trump’ın yemin töreninden 30 Nisan kapanışına kadar geçen sürede yüzde 7’den fazla düştü ve son 50 yıldaki en kötü “ilk 100 gün” performansını sergiledi. Ancak ABD ve Çin’in geçici olarak gümrük tarifelerini azaltma kararı almasının ardından piyasalar toparlanmaya başladı. S&P 500, yıl başından bu yana yaşadığı tüm kayıpları geri aldı ve üzerine çıktı.
Bunlarıda Okuyabilirsiniz
Haberde ‘Wealth in the Key of Life’ kitabının yazarı ve servet yönetimi firması Concurrent’in CEO’su Preston Cherry, “Piyasa volatilitesiyle ilgili endişeler yerinde” diyor. Cherry, tarifelerin hem tüketici harcamalarını hem de uzun vadeli mali planlamayı etkileyebileceğini ve emeklilik hazırlıklarını zorlaştırabileceğini belirtiyor.
Yine de Cherry, yatırımda kalmanın önemini vurguluyor. Borsa uzmanı katıldığı bir podcast programında “Biliyorum bunu uygulamak söylemek kadar kolay değil ama panik yapmayın” diyor.
Dalgalanmalarda fırsatlar da var
Düşüş dönemlerinde borsalardan kaçan yatırımcılar, toparlanma sürecini kaçırma riskiyle karşı karşıya kalabilir.
Cherry, “Portföyünüzün en azından bir kısmı, uzun vadeli şoklardan sonraki toparlanma günlerine ve dönemlerine maruz kalmalı” tavsiyesinde bulunuyor.
Ancak Cherry, katı bir “al ve tut” stratejisinden yana da değil. Bunun yerine taktiksel esnekliği öneriyor. Ona göre yatırımcılar, riskli dönemlerde nakit artırmak veya portföy dağılımını değiştirmek gibi “hafif yön değişiklikleri” yapabilir.
Cherry, “Önümüzdeki 6 ila 18 aylık ekonomik süreçte inişli çıkışlı veya yatay seyrin etkilerini yumuşatmak adına taktiksel hamleler yapmakta ve bir miktar nakit artırmakta hiçbir sorun yok” diyor.
Elinizde nakit olması, borsalardaki düşüşler sırasında zararına satış yapma zorunluluğunu ortadan kaldırabilir. Ayrıca bu likidite birikimi, gündelik yaşantınızı sekteye uğratmadan yatırımlarınızda esneklik sağlar.
Cherry ayrıca piyasa düşüşlerinin stratejik vergi planlaması için de bir fırsat sunduğunu söylüyor. Vergiye tabi olan hesaplarda zarar satışları borsalardan elde edilen kazançların dengelenmesine yardımcı olabilir.
Borsa uzmanı piyasalar güçlü seyrettiğinde de kârların bir kısmının realize edilmesini öneriyor: “Hepsini değil ama bir kısmını… Çünkü biraz olsun kazanmak bile yatırımcıya iyi hissettirir.”
Emeklilik planınız ne durumda?
Cherry, emeklilik zaman çizelgenizin nerede olduğunu anlamanın da çok önemli olduğunu söylüyor. Emekliliğe 4-5 yıl kalmış ya da yeni emekli olmuşsanız, yatırım stratejinizi ve risk toleransınızı yeniden gözden geçirmeniz gerektiğini vurguluyor.
Örneğin hedef tarihli bir fona yatırım yapıyorsanız, fonun varlık dağılımını kontrol edin. Hedef tarihin sizin planladığınız emeklilik yılıyla uyumlu olup olmadığını gözden geçirin. Fonun zaman içinde hisse senetlerinden tahvillere geçişini nasıl yaptığı da, sizin gerçek emeklilik ihtiyaçlarınıza uygun olmalı.
Başarılı yatırımın altı adımı
Cherry, zor zamanlarda finansal yolculuğunuzu yönetmek ve parayla ilişkinizi iyileştirmek için bir model benimsemeyi öneriyor. “Herkesin bir sisteme ihtiyacı var” diyen borsa uzmanı ve “Altı A” adını verdiği yöntemini anlatıyor: Kabul et (admit), farkına var (acknowledge), harekete geç (act), uyum sağla (align), hedefle (aspire) ve başar (achieve).
Bu süreç, hayatınızda ve finansal yolculuğunuzda nerede olduğunuzu fark etmekle başlıyor. Cherry, “Bu mutlaka bir kriz veya zorluk anı olmak zorunda değil. Örneğin emekliliğe adım atmak gibi bir zirve anı da olabilir” diyor.
Sonrasında duygusal durumunuzu tanımlamanız gerekiyor: pişmanlık, utanç ya da sadece bir şeyleri iyileştirme isteği. Cherry, bu adımı bir tür “damak temizliği”ne benzetiyor: “Şarap tadımında bir yudum su içmek gibi; damak temizlenir ve sonraki adıma hazırlanırsınız.”
Duygularınızı fark edildikten sonra harekete geçme zamanı: “İşte işin eğlenceli kısmı bu. Artık ‘Tamam, yeni bir sayfaya başladım. Şimdi ilerleyebilirim’ diyorsunuz.”
Son üç adım (uyum sağla, hedefle ve başar) hayatınızla paranızı uyumlu hale getirmeyi amaçlıyor.
Cherry, bireylerin önce hayallerini tanımlamalarını öneriyor: ‘Emeklilik nasıl görünmeli’ ya da ‘Yeni durumu nasıl uyum sağlanmalı’ gibi sorular önemli. Ardındansa hedeflere ulaşmak için gerekli adımların atılması gerekiyor.
Borsa uzmanı bu noktada bireylerin başkalarıyla kıyas yapmaktan kaçınması gerektiğini hatırlatıyor:
“Pek çok insan, ‘Sağıma bakıyorum, soluma bakıyorum, etrafıma bakıyorum’ diyor. Babam hep şunu söylerdi: ‘Oğlum, gözlüklerini tak ve dümdüz ileri bak.’ Kendi yolunuzda gelişip zenginleşmeniz gerekiyor.”
