Borsa İstanbul, geçen hafta Orta Doğu’da tırmanan gerilimin ardından sert kayıplar verdi. Baz etkisi nedeniyle enflasyon düşüşe geçse de aylık enflasyonun yüksek olması yüksek faiz ortamının devamına işaret etti. Döviz kurlarında artış başladı.
2024 yılında rekor seviyelerini görerek tarih yazan Borsa İstanbul, temmuz ayının ortasından bu yana yaşadığı düşüşlerle de tarihe adını yazdırıyor. Endeks 18 Temmuz-4 Ekim tarihleri arasında yüzde 21.35 düştü. Son 5 yılda yaşanan düşüş dalgalarına bakıldığında yüzde 21’in üzerinde 3 büyük düşüş yaşandı. Bunlardan ilki 23 Ocak-8 Şubat 2023 tarihlerinde yüzde 24.83 ile yaşandı. BIST 100 Endeksi, 17- 23 Aralık 2021 tarihlerinde yüzde 28.29, 6 Şubat-17 Mart 2020 tarihlerinde ise yüzde 33.84 geriledi.
Bunlarıda Okuyabilirsiniz
Ancak borsada son yaşanan düşüş süre bakımında diğer düşüşlere göre daha uzun. Geçen yıl 3 Ekim-26 Aralık tarihleri arasında 84 gün süren düşüşte endekste yüzde 15.88 gerilemişti. 78 gün süren son düşüşte kayıp yüzde 21.35 seviyesinde. Sayfada yer alan tabloda 2019 yılından bu yana yaşanan en büyük düşüşleri görebilirsiniz. BIST 100 grafiğine daha uzun vadede baktığımızda 2004 yılından bu yana haftalık bazda 10 büyük düşüş yaşandı. Bunların en büyüğü yüzde 65 ile küresel ekonomik krizin patlak verdiği 2008 yılında yaşandı. Bunun dışında 4 kez yüzde 35 büyüklüğünde düşüş oldu.
Dünya’dan Ufuk Korcan’ın analizine göre, borsadaki bu sert düşüş genel ekonomik görünümden bağımsız gerçekleşiyor. Yani Türkiye ekonomisine yönelik algıda bir bozulma yok. Uluslararası piyasalarda işlem gören ve Türkiye’nin risk seviyesini gösteren CDS oranlarında bir sıçrama yok, kurlarda bir talep baskısı hissedilmiyor. Dolayısıyla hisse senetlerinde yaşanan satış baskısı borsa özelinde bir duruma işaret ediyor.
Dalgalanmaların sürmesi bekleniyor
Yeni para girişinin olmaması, düşük hacim ile sert fiyat hareketlerine neden oluyor. Kredili işlemlerin düşüşte ‘zarar kes’ modunu devreye almasının düşüşte kartopu etkisine neden olduğu da söyleniyor. Korcan’a göre, piyasalardaki genel kanı ise mevduat gibi sabit getirili enstrümanlardaki aylık yüzde 4-5 civarı risksiz getiri imkanı sürdüğü sürece borsaya ilginin yeniden canlanması zor. Dolayısıyla faiz indirimlerinin yaklaştığı dönemler, hisse senetlerini yeniden yatırımcıların radarına sokabilir.
Son açıklanan eylül ayı enflasyon rakamlarının beklentilerin üzerinde gelmesi faiz indirimi beklentilerini yeni yıla ötelemiş durumda. Enflasyon rakamlarından önce Merkez Bankası’nın kasım ayında faiz indirimlerine başlayabileceğine yönelik görüşler ağırlıktaydı. Faiz indirimlerine kadar olan süreçte endekste dalgalanmaların sürmesi bekleniyor.
Panik yapmayın
Borsada yaşanan son düşüşler birçok yatırımcıyı derinden etkiledi. Özellikle borsa ile son tanışanların bakiyelerinde ciddi kayıplar oldu. Endeks her ne kadar bu yıl yükselse de hisse bazında çok büyük düşüşler oldu. Benzer kayıplar geçmişte çok defa yaşandı. Hepsinde kayıplar belli bir süre sonra telafi edildi. Dolayısıyla borsada yaşananlar buranın kısa vade düşünenler ve tasarruflarının tamamını hissede değerlendirenlerin için uygun bir yer olmadığını bir kez daha gösterdi.
