Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, ABD Başkanı Donald Trump’ın Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff ve ABD’nin Ankara Büyükelçisi ve Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack ve birçok yetkiliyle Beyaz Saray’da görüşmeler yapmak üzere ABD tarafından davet edildiğini açıkladı.
Ayrıca Fidan, ziyaretinin Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara’nın ziyaretiyle denk geldiğini ifade ederek, basın mensuplarına açıklamalarda bulundu.
Fidan, Şara’nın Trump ve ekibiyle görüştüğünü ve görüşmenin bir kısmında kendisinin de davet edildiğini kaydederek, özellikle Trump’a Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın selamlarını ilettiğini bildirdi ve Türkiye’nin Suriye’yle ilgili genel görüşlerini ve ABD ile işbirliği fırsatlarını görüştüklerini aktardı.
Aynı zamanda Fidan, Beyaz Saray’da Rubio, Suriye Dışişleri Bakanı Esad Hasan Şeybani, Witkoff ve Barrack’ın da bulunduğu uzun bir toplantı yaptıklarını belirterek, bu toplantıya daha sonra ABD Başkan Yardımcısı JD Vance’in de katıldığını söyleyerek, şöyle konuştu: “Özellikle Suriye’nin güneyinde, kuzeyinde ve diğer yerlerdeki sorun alanları daha iyi nasıl yönetilebilir? Sezar Yasasıyla ilgili çalışmalar nasıl yapılabilir? Onlara detaylı bakma imkanımız oldu. Görüşlerimizi, pozisyonlarımızı ortaya koyduk.”
WİTKOFF VE BARRACK İLE AYRI GÖRÜŞME
Fidan, Witkoff ve Barrack ile ayrı bir toplantıya devam ettiklerini belirterek, Witkoff’un sorumlu olduğu Filistin dosyasındaki birçok konuyu Gazze’de kabul edilen ateşkes ile ilgili aksayan sorunları, Rusya-Ukrayna için şu anda bulunulan kritik eşikte neler yapılabileceğine, İran nükleer müzakerelerinde ABD’nin pozisyonunu ve bundan sonra nasıl adımlar atılması gerektiğini de değerlendirdiklerini kaydetti.
Ayrıca Fidan, görüşmelerin neticeleriyle alakalı Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı da bilgilendirdiklerini söyledi.
SEZAR YASASI’NIN TAMAMEN ORTADAN KALDIRILMASI ÖNEMLİ
Şu anda Suriye ekonomisinin tekrar ayağa kalkması için Suriye Sezar Sivil Koruma Yasası (Sezar Yasası) adı verilen yaptırımların kalıcı olarak kaldırılmasıyla alakalı neler yapılabileceğine odaklanıldığına işaret eden Fidan, şunları kaydetti:
“Çünkü başkanlık yetkileri kullanarak kısıtlı oranda bazı istisnalar getirilmişti ve belli ekonomik faaliyetlerin önü açılmıştı ama yasanın tamamıyla ortadan kaldırılıp tekrar Kongre’den geçirilerek başkanlık istisnalarına ihtiyaç duyulmayan bir noktaya getirilmesi gerekiyor. Burada yönetimin aynı görüşte olması ve Kongre’ye bu türden bir tavsiyede bulunması fevkalade önemliydi. Bunun için hem Sayın Şara’nın anlattıkları hem bizim orada anlattıklarımız bence büyük önem taşıyor.”
Suriye’de ‘SDG’ adını kullanan terör örgütü PKK/YPG’nin bulunduğu yerlerde durumun ne olacağı ile ilgili konuların ele alınması açısından da görüşmelerin önemli olduğunu vurgulayan Fidan, şu şekilde konuştu:
“Aslında önümüze şöyle bir şablon çıkıyor. Gerek kuzeyi, gerek kuzeydoğusu, gerek güneyi. Buradaki problemler eğer dikkatle yönetilmezse, ülkenin tamamıyla bölgesel bütünlüğüne, toprak bütünlüğüne yönelik bir sıkıntının ortaya çıkma ihtimali var. Yani ülke giderek daha da parçalanmayla karşı karşıya kalabilir. Bunu Amerikalıların anlıyor olması tabii önemli ve anladıklarını da görüyorum. Yani ülkenin bir ve bütün olması ama herkesin aynı zamanda can güvenliği, mal güvenliğinin olması ve çeşitli etnik, dini grupların bu noktada herhangi bir baskı altında olmaması fevkalade önemli. Bu altın oranı bulmak için tabii büyük bir gayret var. Aynı zamanda kimseye de tehdit olmamaları gerekiyor. Bu yönde de ciddi konuşmalar oldu, görüş alışverişlerinde bulunduk.”
Fidan, Suriye, ABD ve Türkiye dışişleri bakanları olarak Şeybani ve Rubio ile üçlü görüşme de yaptıklarını da ekledi.
Fidan, Barrack hakkında ise Barrack’ın sürekli bu konuda iletişimde bulunulabilecek bir büyükelçi olmasına değinerek, şu ifadeleri kullandı:
“Onun da çok yoğun bir mesaisi var, özellikle Suriye konusunda. Hem Amerikan tarafıyla Suriye tarafının ilişkilerini götürmesi hem güneyde olan sorun, İsrail’e bakan kısmı, hem kuzeyde, kuzeydoğuda bize bakan kısmı, bütün bunların hepsiyle ilgili yoğun bir mesai var. Tabii öyle bir özel temsilcinin, iyi çalıştığımız bir büyükelçinin olması da bizim için ayrıca bir tabii ki önemli, kıymetli bir şey.”
Fidan, Gazze’deki ateşkes süreci hakkında şunları söyledi:
“Türkiye olarak barış planının bütün aşamalarının herkesin lehine olacak şekilde hayata geçmesini ve soykırımın durmasını, insani yardımların başlamasını bir numaralı önceliğimiz olarak görüyoruz.”
BİR ŞEY YAPIYORUM DERKEN BİR ŞEYİ BOZMAMALI
Fidan, 3 Kasım’da İstanbul’da yapılan Gazze konulu toplantıyı hatırlatarak, toplantıda konuya ilişkin görüş alışverişinde bulunduklarını belirterek, şunları kaydetti:
“Biliyorsunuz geçtiğimiz hafta biz İstanbul’da bir ev sahipliği yapmıştık. Ağırlık olarak bu maksatla yani temas grubu ve sekiz ülke grubu olarak nasıl bir görüş oluşturmalıyız? Şu anda yürüyen süreçle ilgili nelere ihtiyaç var? Uluslararası bir kararın BMGK’dan çıkacak temel parametreleri neler olmalı? Çünkü çok farklı aktörlerin farklı perspektifleri ve öncelikleri var. Yani bunları bir araya getirmeniz biraz zor olabiliyor. Bunların hepsinin bağdaşabileceği bir metin nasıl bir metin olabilir? Tabii ki herkesi yüzde yüz tatmin etmesi mümkün değil. Yani diplomasinin, uzlaşmanın doğasında bu var zaten ama barış antlaşmasının ilerleyen aşamalarda hayata geçmesini de engelleyici bir metin olmamalı. Yani bir şey yapıyorum derken bir şeyi bozmamalı. Bu konudaki çalışmalar devam ediyor. Şu anda sessizlik sürecine sunulmuş bir metin var. Değerlendirmelerimiz devam ediyor o konuda. Arkadaşlarımızla yakından takip ediyoruz, çalışıyoruz. Ortaklarımızla konuşuyoruz. Bugün Beyaz Saray’da gün boyu yaptığım çeşitli aktörlerle görüşmelerde de, çeşitli seviyelerde konuyla ilgili görüşlerimizi dile getirme imkanımız da oldu.”
