Çin’in Türkiye’de milyarlarca dolarlık yatırımla kurmayı hedeflediği elektrikli otomobil fabrikaları için somut bir adım henüz atılmadı. Avrupa Birliği’nin baskıları, Türkiye’deki hukuki belirsizlikler ve yerli üretici TOGG’un rekabet kaygıları süreci sekteye uğratıyor. İngiliz ekonomi dergisi The Economist de bu duruma dikkat çekerek, “Çin’in Türkiye’de inşa etmeyi planladığı elektrikli araç tesisleri hâlâ hayata geçirilmedi” başlıklı bir makale yayımladı. Dergide yayımlanan analizde, Çin yatırımlarının Türkiye açısından taşıdığı potansiyelin yanı sıra belirsizliklerin de altı çizildi.
The Economist’te yer alan analiz haberde şu ifadelere yer verildi:
Bunlarıda Okuyabilirsiniz
“Çin’in en büyük elektrikli otomobil üreticisi BYD, 2024 yazında 1 milyar dolarlık yatırım teklif ettiğinde Türkiye, yatırım için geniş bir destek sundu.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın da katıldığı imza töreninin ardından, BYD’nin Manisa’da yeni bir fabrika açma planları gündeme geldi. Ancak aradan geçen bir yılın sonunda, sahada yalnızca birkaç konteyner ve ara sıra görülen iş makineleri dışında kayda değer bir ilerleme bulunmuyor.
Çinli şirketler yalnızca Avrupa’ya erişim değil, Türkiye’nin hızla büyüyen elektrikli araç pazarından da pay kapmayı hedefliyor. 2024’ün ilk yedi ayında Türkiye’de 100 binden fazla tam elektrikli araç satıldı bu, geçen yılın aynı dönemine göre %147’lik artış anlamına geliyor.
TOGG İÇİN RİSK BÜYÜYOR
Türkiye bir yandan yabancı yatırım çekmek istiyor, diğer yandan da yerli üretici TOGG’u ucuz Çin menşeli araçlara karşı korumaya çalışıyor. Bu kapsamda Çin’den ithal araçlara %50 gümrük vergisi uygulanırken, BYD gibi yatırım sözü veren firmalar bu uygulamadan muaf tutuldu. Yine de Manisa’da kurulması planlanan fabrikanın yıllık 150 bin araç üretmesi halinde TOGG’un pazar payının ciddi darbe alabileceği öngörülüyor.
HUKUKİ RİSKLER YATIRIMI YAVAŞLATIYOR
Çin’in Türkiye’deki toplam yatırımları yaklaşık 5 milyar dolar seviyesinde. Ancak yatırımcıların önünde en büyük engelin siyasi değil, hukuki riskler olduğu belirtiliyor. Türkiye’de kararların ani ve istişaresiz alınabilmesi, Çinli şirketleri tedirgin ediyor.
AVRUPA’NIN GÖZÜ TÜRKİYE’DE
Avrupa Birliği de Türkiye’de kurulacak fabrikaları yakından izliyor. Anti-damping kuralları, üretimde kullanılan parçaların ithal oranı yüksekse cezai vergiler öngörüyor. Bu nedenle BYD gibi şirketlerin AB’ye satış yapabilmesi için en azından bazı parçaları Türkiye’den tedarik etmesi şart.
BELİRSİZ GELECEK
Uzmanlara göre, AB’den gelebilecek yaptırımlar ihtimali yatırımların ağır ilerlemesine yol açıyor. Çinli üreticiler, AB-Çin elektrikli araç gerginliğinin çözülmesini beklerken, yerel yetkililer fabrikanın gecikmeli de olsa tamamlanacağı görüşünde.
Türkiye, Çinli üreticiler için Avrupa’ya açılan uygun bir kapı konumunda. Ancak bu kapının ne zaman açılacağı hâlâ belirsiz.”
KAYNAK: Otomobilin Sayfası
