Çarşamba günü ABD Merkez Bankası (Fed), politika faizini beklendiği gibi sabit tutarken, Başkan Jerome Powell’ın tarifelerle ilgili açıklamaları ve ardından gelen ekonomik veriler piyasaların yönünü belirledi. Powell’ın, artan gümrük vergilerinin bazı ürünlerde fiyatlara doğrudan yansımaya başladığını belirtmesi, kısa vadede faiz indirimi ihtimalini zayıflattı.
Trump’tan yeni tarife hamlesi: Yüzde 41’e varan oranlar
Faiz kararının ardından Perşembe günü ABD Başkanı Donald Trump, bazı ülkelere uygulanacak yeni gümrük vergilerine ilişkin kararı imzaladı. Beyaz Saray, bu adımın ABD’nin ticaret açığını azaltmayı hedeflediğini duyurdu. Yeni tarifeler, yüzde 10 ile yüzde 41 arasında değişen oranlarda uygulanacak.
FED“şahin” duruşu doları güçlendirdi
Fed’in faiz indirimi konusunda net bir sinyal vermemesi, piyasalarda şahin tutum algısı oluşturdu. Dolar endeksi bu gelişmelerle değer kazanırken, temmuz ayında açıklanan ADP özel sektör istihdamı verisi, beklentilerin üzerinde gelerek ekonomideki dirençli yapıyı ortaya koydu. Bu da Fed’in sıkı para politikasını sürdürme ihtimalini artırdı.
Tarım dışı istihdam zayıf geldi, revizyonlar moralleri bozdu
Haftanın en kritik verisi ise cuma günü açıklandı. Temmuz ayında tarım dışı istihdam yalnızca 73 bin kişi arttı. Beklentilerin oldukça altında kalan veriyle birlikte, önceki aylara ilişkin istihdam verileri de sert şekilde aşağı yönlü revize edildi:
-
Mayıs: 144 binden → 19 bine
-
Haziran: 147 binden → 14 bine
Toplamda 258 bin kişilik aşağı yönlü revizyon, istihdam piyasasında ciddi bir yavaşlama olduğuna işaret etti. Bu tablo, yıl sonuna kadar en az iki faiz indirimi beklentisini kuvvetlendirdi.
ABD-Rusya gerilimi tırmanıyor, nükleer endişeler artıyor
Jeopolitik cephede ise tansiyon yüksek. Trump ile eski Rusya Devlet Başkanı Dmitri Medvedev’in karşılıklı açıklamaları, nükleer savaş endişelerini yeniden gündeme taşıdı. Trump, iki nükleer denizaltının stratejik bölgelere konuşlandırılması emrini verdiğini açıkladı. Bu adım, küresel risk algısını daha da artırdı.
Bu gelişmelerle ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi haftayı yüzde 4,22 seviyesinde tamamlarken, dolar endeksi yüzde 1,5 artarak 99,1 seviyesine yükseldi.
Altın ve gümüşte sert dalgalanma
Fed’in şahin mesajları ve güçlü dolar etkisiyle altın ve gümüş fiyatları hafta boyunca düşüş yaşadı. Ancak zayıf istihdam verisinin ardından altın haftayı yükselişle kapatmayı başardı.
Haftalık ons bazında değişimler:
-
Altın: %1 yükseldi
-
Gümüş: %3 düştü
-
Platin: %6,2 düştü
-
Paladyum: %0,8 geriledi
Trump’tan bakır tarifesinde geri adım: Piyasalar rahatladı
Baz metallerde fiyatlar, Trump’ın gümrük vergisi açıklamalarıyla sarsıldı. İlk başta bakıra yüzde 50 vergi getirileceğisöylense de, tarifenin yalnızca bazı ürünleri kapsaması “geri adım” olarak yorumlandı. Katot, cevher ve konsantre gibi önemli girdiler tarifeden muaf tutuldu. Bu karar:
-
COMEX bakır fiyatını bir günde %17 düşürdü
-
ABD ile Londra fiyatları arasındaki prim farkını ortadan kaldırdı
Haftalık baz metallerdeki düşüşler:
-
Bakır: %23,4
-
Çinko: %3,5
-
Alüminyum: %2,4
-
Kurşun: %2,2
-
Nikel: %1,6
Petrol fiyatları jeopolitik gelişmelerle dalgalandı
Trump’ın Rusya’ya Ukrayna savaşını sonlandırması için 10-12 gün süre verdiğini açıklaması, arz endişelerini artırarak petrol fiyatlarını yükseltti. Ancak ardından gelen zayıf ABD istihdam verisi, talep endişesi yarattı ve Brent petrol cuma günü yüzde 3,47 düşerek 69,08 dolardan kapandı.
Haftalık bazda Brent petrol %2,5 yükselirken, doğal gaz fiyatları %0,9 geriledi.
Tarım emtialarında karışık seyir
Tarım emtialarında haftalık gelişmeler şöyleydi:
-
Buğday: %4 düştü (Rusya’nın üretim ve ihracat tahminleri artış gösterdi)
-
Mısır: %2,9 yükseldi (Brezilya’da hasat sorunları ve etanol talebi etkili oldu)
-
Pirinç: %2,9 düştü
-
Soya fasulyesi: %3,2 düştü
ICE borsasındaki haftalık kayıplar:
-
Kahve: %3,8
-
Pamuk: %2,7
-
Şeker: %0,6
-
Kakao: %9,7
