Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Türkiye Katılım Bankaları Birliği ile Birleşik Krallık İhracatın Finansmanı Kuruluşu (UK Export Finance) tarafından düzenlenen İslami Finans Zirvesi’nin açılışında sunum yaptı.
Şimşek, İslami finansın mevcut sorunlara önemli çözümler sunmasına rağmen küresel finansal varlıkların yalnızca yüzde 1’ini temsil ettiğini söyledi.
Bunlarıda Okuyabilirsiniz
Küresel İslami finans piyasasının 5,3 trilyon dolar büyüklüğe ulaştığını dile getiren Şimşek, Türkiye’de İslami finansın bankacılık sektörü varlıklarının yüzde 8’ini oluşturduğunu aktardı.
Şimşek, Türkiye’nin İslami finansman gelişmişlik endeksinde 136 ülke arasında 10’uncu sırada yer aldığını ancak ilk 5 ülke arasında olmayı hedeflediğini ifade etti.
Küresel ekonomiyi etkileyen belirsizliklere dikkati çeken Bakan Şimşek, jeopolitik riskler, yüksek borçluluk oranları, ticaret politikalarındaki engeller ve nüfusun yaşlanması gibi zorluklara değinen Şimşek, “Tüm bunlar göz önüne alındığında, küresel büyüme yavaşlıyor ve Küresel Güney’e kayıyor. Dünya ekonomisinin bu yıl yüzde 2,2 ile yüzde 2,5 arasında büyümesi bekleniyor ki bu oranlar, 10-15 yıl öncesine göre oldukça düşük. Bu koşullarda, şu soruyu sormak gerekiyor. Refah yaratmak için başka bir seçenek, başka bir model mümkün mü? İşte İslami finans tam bu noktada devreye giriyor.” diye konuştu.
Şimşek, Türkiye ve İngiltere’nin İslami finans alanında işbirliği yapabileceği birçok alan olduğunu vurgulayarak, İslami finansmanın geleneksel muadillerine kıyasla daha dayanıklı olduğunu ve kriz zamanlarına daha fazla istikrar ve likidite sağlayabildiğini aktardı.
“Dayanıklılık inşa ediyoruz”
Türkiye ekonomisindeki son gelişmeleri de anlatan Şimşek, enflasyonun hızla gerilediğini dile getirdi.
Şimşek, Türkiye ekonomisinin dezenflasyon sürecinde olduğunu belirterek, “Programımız kapsamında, enflasyonun 2027’de tek hanelere inmesini hedefliyoruz. Oldukça iyi ilerleme sağlıyoruz. Geçen yıl enflasyon, yüzde 72 seviyesindeydi. Şu anda yüzde 35’te.” dedi.
Cari açığın da daralmaya devam ettiğini söyleyen Şimşek, şöyle konuştu:
“Cari açık oldukça dengesizdi ancak geçen yıla baktığımızda, altın hariç, cari fazla verdik. Bu, yıllardır süren dış dengesizliğin ardından geldi. Deprem, Türkiye’nin mali pozisyonunda büyük bir darbe yarattı, ancak tarihsel olarak çok temkinli bir mali duruşumuz var ve bu da daha düşük borçluluk oranlarında kendini gösteriyor. Geçen yıl bu oran, yaklaşık yüzde 25’ti. Dolayısıyla, mali konsolidasyon çabalarımız, Merkez Bankası’nın dezenflasyon hedeflerini destekleme arzumuzdan kaynaklanıyor.
Bu yıl yüzde 3,1’lik bir bütçe açığı hedefini belki tutturamayabiliriz çünkü gelir performansı beklediğimiz kadar güçlü değil. Ama bu çok büyük bir mesele değil. Kırılganlıkları azalttık ve ekonomimizin dayanıklılığını artırdık. Son birkaç ayda gerçekten zorlu süreçlerden geçtik ve uyguladığımız programın Türkiye’yi şoklara karşı dirençli hale getirdiği kanıtlandı.”
Şimşek, kur korumalı mevduatların Ağustos 2023’teki zirve seviyesine göre yaklaşık 130 milyar dolar gerilediği bilgisini vererek, “Rezervlerimiz güçlendi. Türkiye’nin net döviz rezervleri haziran sonu itibarıyla Mayıs 2023’e göre yaklaşık 89 milyar dolar arttı, şu anda daha da yüksek. Uluslararası tanımlara göre rezerv yeterliliğine ulaşmış durumdayız. Risk primi düşüşte, ama hala yüksek seviyede.” diye konuştu.
Türkiye ekonomisinde yapısal dönüşüm sürecini hızlandırdıklarını dile getiren Şimşek, yeşil dönüşüm, dijital dönüşüm ve sanayide dönüşüm alanlarında kritik adımlar attıklarını ifade etti.
Şimşek, Türkiye’nin Yapay Zeka Hazırlık Endeksinde gelişmekte olan ülkelerin ilerisinde olduğunu ancak gelişmiş ekonomilerin de bir parçası olmadığını ifade ederek, yapay zeka, fiber altyapısı ve veri merkezleri olmak üzere yüksek teknolojilere odaklandığını vurguladı.
Dünyada gelişmiş ekonomilerde büyüme yavaşlarken Türkiye ve Hindistan dahil bazı gelişmekte olan ülkelerin ekonomik büyüme performansının yüksek olduğuna işaret eden Şimşek, Türkiye’nin eğitimli, genç ve kalifiye nüfusunun önemli bir gösterge olduğunu söyledi.
“Türkiye ve İngiltere, savaş bölgelerinin yeniden inşa sürecinde iş birliği yapabilir”
Şimşek, Türkiye’nin kişi başına düşen milli gelire oranla en önemli imalat sanayi merkezlerinden biri olduğuna dikkati çekti.
Türkiye ve İngiltere’nin işbirliği yapabileceği alanlara da değinen Bakan Şimşek, “Ukrayna’da, Orta Doğu’da savaşların biteceğini umuyoruz ve burada yeniden yapılanma ihtiyacı olacak. Neden birlikte yapmayalım? İngiliz mimarlar, Türk müteahhitler. Bu alanda birçok fırsat olduğunu düşünüyorum.”
Şimşek, Türkiye’nin oyun ekosisteminde, Londra’nın ardından ikinci sırada olduğunu ve Türkiye’de halihazırda 850’den fazla aktif oyun girişimi bulunduğunu belirterek, “Şimdiye kadar iki unicorn çıkardık ve 100 milyon doların üzerinde beş çıkış exit gerçekleştirdik. Batıya yeniden yöneliyoruz. Son on yılın jeopolitik durgunluğundan çıkıyoruz. ABD, AB ve İngiltere ile yakın çalışmaya devam ediyoruz.” şeklinde konuştu.
Şimşek sözlerini terör örgütü PKK’nın silah bırakmasına ilişkin şu değerlendirmesiyle sonlandırdı:
“Yaklaşık 50 yıl süren terörün ardından, terör örgütü PKK silah bırakmaya karar verdi. Bu gelişme, büyük ekonomik kazanımlar ve bölgesel entegrasyon için ciddi fırsatlar sunuyor. Ayrıca bu durum doğu ve güneydoğunun yeni büyüme motorları olarak devreye girmesini de sağlayacak. Çünkü doğu ve güneydoğudaki demografik yapı son derece avantajlı.”
