Dünya genelinde karşılıklı gümrük tarifelerinden kaynaklı riskler öngörülebilirliği azaltırken, ABD ile Çin’in müzakere yapmayı planlaması ABD Merkez Bankası’nın (Fed) faiz kararı öncesinde piyasalarda olumlu bir hava estiriyor.
Analistler, dünyanın en büyük iki ekonomisi Çin ve ABD’in bu hafta resmi olarak anlaşma zemini arayacak olmasının ticaret gerilimlerini yumuşayabileceğini ve riskli varlıklara alımlar getirebileceğini söyledi.
Bunlarıda Okuyabilirsiniz
Küresel ölçekte süregelen belirsizlik algısı nedeniyle varlık fiyatlarında dalgalanmalar gözlenirken, bu ortamda bu akşam açıklanacak Fed’in faiz kararı ve sonrasında Fed Başkanı Powell’ın yapacağı konuşma yatırımcıların odağına yerleşti.
Powell’ın kullanacağı “ton” dikkatlerde olacak
Analistler, Fed Başkanı Powell’ın sözlü yönlendirmeleri ve kullanacağı söylem tonunun yatırımcılar tarafından dikkatle izleneceğini belirtirken, para piyasalarındaki fiyatlamalarda, Fed’in politika faiz oranında herhangi bir değişiklik yapmayacağına kesin gözüyle bakıldığını aktardı.
Öte yandan Trump’ın, Kanada Başbakanı Mark Carney’yi Beyaz Saray’da ağırladığı görüşmede, tarife müzakerelerine ilişkin yaptığı açıklamalar dikkati çekti. Çin’in ticaret konularında görüşmek istediğini söyleyen Trump, Çin ile ticaret yapmayarak hiçbir şey kaybetmediklerinin altını çizerek onlarla doğru zamanda bir araya geleceklerini bildirdi.
Ayrıca ülkelerle ticaret anlaşması imzalamak zorunda olmadıklarını da belirten Trump, “Onlar bizimle anlaşma imzalamak zorunda” dedi.
“ABD hükümeti temerrüde düşmeyecek”
Makroekonomik veri tarafında ABD Ticaret Bakanlığının verileri, karşılıklılık esasına dayalı tarifelerin açıklanması öncesi, mart ayında ABD’nin ithalatının arttığını ve ülkenin ticaret açığının rekor seviyeye çıktığını ortaya koydu. Buna göre, ABD’nin dış ticaret açığı, martta aylık bazda yüzde 14 artışla 140,5 milyar dolara çıkarak tüm zamanların en yüksek seviyesini gördü.
ABD Hazine Bakanı Scott Bessent, yaptığı açıklamada borç tavanının yükseltileceğini ve ABD hükümetinin temerrüde düşmeyeceğini söylemesi, piyasalarda bu gelişmenin ardından artmaya başlayan risk algısının sınırladı.
Kurumsal tarafta ise Trump’ın, dün, ilaçlara yönelik gümrük vergilerini iki hafta içinde açıklayacağını söylemesi sonrası ilaç üreticilerinin hisselerinde düşüş görüldü. Eli Lilly’nin hisseleri yüzde 5,6 ve Pfizer’ın hisseleri yüzde 4,2 değer kaybetti.
Tarifelerden kaynaklanan belirsizlik şirketlerin bilançolarına da yansırken, ABD’li otomotiv şirketi Ford Motor, 2025 mali yılına dair finansal öngörülerini tarifelere dair belirsizlik nedeniyle askıya aldığını bildirdi. Ford’un açıklamasında, ayrıca yıl boyunca gümrük vergilerine bağlı olarak faiz ve vergi öncesi karda yaklaşık 1,5 milyar dolar negatif etki beklendiği kaydedildi.
Tarifelerde müzakere planlamasıyla altın düşüş, petrol yükselişte
Küresel risklerin etkisiyle yükselerek dün 3 bin 430 dolarla günü tamamlayan altının ons fiyatı, piyasalardaki gerginliklerin sınırlı da olsa azalmasıyla yeni güne düşüşle girdi. Altının ons fiyatı şu dakikalarda dünkü kapanışa göre yüzde 1,3 düşüşle 3 bin 385 dolardan işlem görüyor.
Mayıs ayı başından itibaren tarife gündemi ve makroekonomik veriler ışığında hareket eden ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi yüzde 4,31 seviyesinde, dolar endeksi ise yatay seyirle 99,5’te bulunuyor.
Brent petrolün varili de ticaret görüşmelerinden aldığı destekle yükselişe geçerken, yeni işlem gününde 1 değer kazancıyla 62,5 dolardan satılıyor.
New York Borsası’nda dün S&P 500 endeksi yüzde 0,77, Nasdaq endeksi yüzde 0,87 ve Dow Jones endeksi yüzde 0,95 değer kaybetti. ABD’de endeks vadeli kontratlar yeni güne ABD ve Çin’in üst düzey yetkililerinin gümrük tarifeleri hakkında toplantı yapacağına ilişkin oluşan iyimserliklerle pozitif bir seyirle başladı.
Avrupa’da karışık seyir izlendi
Avrupa borsalarında dün karışık bir seyir öne çıkarken, tarifelerde ABD ile Çin’in masaya oturacak olmasının bölge pay piyasalarında etkili olması bekleniyor. Rusya-Ukrayna Savaşı’na dair haber akışı ile şirketlerin bilanço açıklamaları piyasalarda yön belirleyen unsurlar arasında yer alıyor.
Tarife gelişmeleri takip edilirken, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, diplomatik ilişkilerin kurulmasının 50. yıl dönümünde Avrupa Birliğine (AB) karşılıklı güveni geliştirerek, küresel barış, istikrar ve refaha katkıda bulunma çağrısı yaptı.
Öte yandan, AB Komisyonu, Rusya’dan enerji ithalatının aşamalı olarak sonlandırılmasına yönelik hazırlandığı yol haritasını yayımladı. Buna göre, AB, Rusya’dan doğal gaz ve petrol ithalatını durduracak. Rus nükleer enerjisi de aşamalı olarak sonlandırılacak. Böylece, Rus enerjisine olan bağımlılığı sona erecek. AB, güvenli biçimde enerji tedarikini sağlayacak önlemler alacak.
Ek olarak bölgede ABD ve İngiltere’nin ticaret anlaşması için görüşmelerde ilerleme sağladığı yönündeki haber akışı yatırımcıların yakından takip ettiği gelişmeler arasında bulunuyor. Bu arada, Almanya’da Hristiyan Demokrat Birlik (CDU) Partisinin Genel Başkanı Friedrich Merz’in Federal Meclis’te ilk turda ülkenin yeni başbakanı olarak seçilemedi.
Bu gelişmelerle dün Almanya’da DAX 40 yüzde 0,46 ve Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 0,40 gerilerken, İtalya’da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 0,22 ve İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,01 arttı. Avrupa’da endeks vadeli kontratlar yeni güne karışık seyirle başladı.
Asya’da Çin’den ekonomiyi destekleme taahhüdü
Asya tarafında, gelişen iyimserliklerle pozitif bir seyir izlenirken, ABD ile Çin’in üst düzey yetkililerinin tarife konusunu masaya yatırmak amacıyla bir araya gelecek olması ve Çin’in zorunlu karşılık oranlarında indirime gitmesi ile ekonomiyi destekleme adımları piyasalarda olumlu karşılandı.
Çin Merkez Bankası (PBoC) 8 Mayıs’tan geçerli olmak üzere 7 gün vadeli ters repo faiz oranını yüzde 1,5’ten yüzde 1,4’e indirdi. Bunun yanı sıra bankaların zorunlu karşılık oranını 15 Mayıs’tan geçerli olmak üzere 50 baz puan düşürüleceğini duyurdu. Zorunlu karşılık oranlarında yapılan indirimin finansal sisteme 1 trilyon yuan (yaklaşık 139 dolar) likidite sağlayacak.
Bölgede bugün açıklanan verilere göre, Japonya’da nisan ayı hizmet sektörü Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) 52,4 olurken, bileşik PMI da 51,2 olarak gerçekleşti.
Öte yandan Hindistan ile Pakistan arasında yaşanan sıcak çatışmalar yatırımcılar tarafından takip ediliyor.
Bu gelişmelerle, kapanışa yakın Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,1, Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 0,3, Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,6 ve Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 0,5 yükselişle işlem görüyor.
“Likidite yönetimi araçlarını etkili şekilde kullanmayı sürdüreceğiz”
Yurt içinde dün alış ağırlıklı bir seyir izleyen Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, günü yüzde 0,25 değer kazanarak 9.134,68 puandan tamamladı. Borsa İstanbul Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası’nda (VİOP) BIST 30 endeksine dayalı haziran vadeli kontrat ise dün akşam seansında normal seans kapanışına göre yüzde 0,2 artışla 10.453,00 puanda işlem gördü.
Öte yandan dün Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Fatih Karahan, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonuna, TCMB Kanunu gereğince Bankanın faaliyetlerine ilişkin sunum yaptı. Karahan, talep göstergelerini yakından takip ettiklerini ve talep koşullarındaki gelişmelerin dezenflasyon sürecini olumsuz etkilemesi durumunda önlem alacaklarını belirtti.
Dolar/TL, dün yüzde 0,2 artışla 38,6230’dan kapanırken, bugün bankalararası piyasanın açılışında önceki kapanışının hemen üzerinde 38,6440 seviyesinden işlem görüyor.
Analistler, bugün içinde uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings’in beklenen Türkiye konulu webinarı, yurt dışında ise Fed’in faiz kararının öne çıkacağını dile getirerek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 9.250 ve 9.350 puanın direnç, 9.100 ve 9.000 seviyelerinin destek konumunda olduğunu kaydetti.
Piyasalarda bugün takip edilecek veriler şöyle:
09.00 Almanya, mart ayı fabrika siparişleri
12.00 Avro Bölgesi, mart ayı perakende satışlar
14.00 ABD, haftalık mortgage başvuruları
21.00 ABD, mayıs ayı Fed’in faiz kararı
21.30 ABD, Fed Başkanı Powell’ın konuşması
