ABD Başkanı Donald Trump‘ın korumacı ekonomi ve ticaret politikaları kapsamında devreye aldığı tarifeler, enflasyon ile resesyon ikileminin gölgesinde önemli bir belirsizlik unsuru olmayı sürdürüyor.
Trump’ın ülkenin önemli ticaret ortaklarına uyguladığı tarifelerin ABD’de enflasyonist baskıları tetikleyebileceğine yönelik endişeler de gündemdeki yerini korurken, ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell’ın tarifelerin enflasyonla mücadelede ilerlemeyi yavaşlatabileceğine işaret etmesi bu kaygıların güçlenmesine neden oldu.
Bunlarıda Okuyabilirsiniz
Sosyal medya hesabından paylaşım yapan Trump, tarifeler ekonomiye yansımaya başlarken faiz oranlarının düşürülmesinin daha iyi olacağını belirterek, Fed’e “Doğru olanı yapın.” çağrısında bulundu.
Analistler, Trump’ın mevcut koşullarda faiz indirimlerinin faydalı olacağı yönündeki açıklamalarının, enflasyonla mücadelede bugüne kadar önemli kazanımlar elde eden Fed yönetimiyle arasında bir uyuşmazlık oluşabileceği endişelerini diri tuttuğunu belirtti.
Öte yandan, Trump, Beyaz Saray’da düzenlendiği törende bazı kararnameleri imzaladı. Trump, kritik mineraller ve nadir toprak elementlerinin üretimini önemli ölçüde artırmayı amaçlayan bir kararname imzaladığını duyurdu.
Beyaz Saray tarafından paylaşılan kararnamede, ülkenin ulusal ve ekonomik güvenliğinin, yabancı güçlerin mineral üretimine olan bağımlılığı nedeniyle ciddi bir tehdit altında olduğu vurgulanarak, ABD’nin mineral üretimini en üst seviyeye çıkarmak için acilen harekete geçilmesinin ulusal güvenlik açısından zorunlu olduğu ifade edildi.
Trump, Eğitim Bakanlığının kapatılmasına yönelik bir başka kararname daha imzalayarak, bakanlığın tamamen kaldırılacağını ve eğitimin idaresinin eyaletlere verileceğini açıkladı. ABD’nin eğitim alanında olması gereken yerde olmadığını ve bu noktada yapılması gereken çok iş olduğunu anlatan Trump, eyalet yönetimlerinin zaten eğitim alanındaki asıl unsurlar olduğunu kaydetti.
Makroekonomik veri tarafında ise, ABD’de ilk kez işsizlik maaşı başvurusunda bulunanların sayısı 15 Mart ile biten haftada 223 bine çıkmasına rağmen piyasa beklentilerinin altında gerçekleşti.
ABD’de cari işlemler açığı, geçen yılın dördüncü çeyreğinde yüzde 2 daralarak 303,9 milyar dolara geriledi.
Philadelphia Fed İmalat Endeksi, martta 12,5 değerine düşmesine rağmen piyasa beklentilerinin üzerinde gerçekleşti.
Bu gelişmelerle ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi yüzde 4,25’te bulunurken, dolar endeksi güne yüzde 0,2 artışla 104 seviyesinde başladı.
Küresel ekonomideki belirsizlikler ve artan jeopolitik risklerin etkisiyle altının ons fiyatı dün 3 bin 57 doları test etmesinin ardından günü yüzde 0,1 düşüşle 3 bin 45 dolardan tamamladı. Ons altın şu sıralarda ise yüzde 0,5 değer kaybıyla 3 bin 30 dolardan işlem görüyor.
Brent petrolün varil fiyatı da yüzde 0,1 azalışla 71,8 dolar seviyesinde bulunuyor.
New York Borsası’nda dün, S&P 500 endeksi yüzde 0,22, Nasdaq endeksi yüzde 0,33 değer kaybederken, Dow Jones endeksi yatay seyretti. ABD’de endeks vadeli kontratlar yeni güne karışık bir seyirle başladı.
Avrupa borsalarında dün negatif bir seyir izlenirken, Avrupa Merkez Bankası (ECB) Başkanı Christine Lagarde’ın açıklamaları takip edildi.
Lagarde, ABD’nin tarifeleri ile Avrupa Birliği’nin (AB) buna karşı misillemesinin Euro Bölgesi’nin ekonomik büyümesini zayıflatacağını ve enflasyonu yükselteceğini söyledi.
ECB’nin enflasyonun yüzde 2’lik orta vadeli hedefte sürdürülebilir bir şekilde kalmasını sağlamakta kararlı olduğunu vurgulayan Lagarde, “Özellikle artan belirsizlik ortamında, uygun para politikası duruşunu belirlemek için veriye dayalı ve toplantı bazında bir yaklaşım izleyeceğiz. Belirli bir faiz yolu için önceden taahhütte bulunmuyoruz.” dedi.
Lagarde, ABD’nin ticaret politikalarında izlediği yol hakkında ise “ABD’nin ticaret politikasının gelecekteki yönüne ilişkin belirsizlik olağanüstü yüksek seviyelere çıktı.” ifadelerini kullandı.
Ticari sürtüşmelerin küresel büyümeye ve refaha zarar verdiğini, maliyetleri artırdığını belirten Lagarde, bu durumun üretimi aksattığını ve tedarik zincirlerinde de sorunlara neden olduğunu vurguladı.
Lagarde, ticari gerilimlerde misillemelerin de yaşandığına işaret ederek, bunun serbest ticaretin faydalarını daha da zayıflattığını anlattı.
Bu gelişmelere ek olarak, Avrupa Birliği (AB), ABD’nin çelik ve alüminyum tariflerine karşılık olarak planladığı önlemleri müzakerelere zaman tanımak için nisan ortasına kadar erteledi.
Avrupa Parlamentosu (AP) Uluslararası Ticaret Komitesinde AB ve ABD arasındaki ticari sorunlar konusunda konuşan AB Komisyonunun Ticaretten Sorumlu Üyesi Maros Sefcovic, AB’nin ABD çelik ve alüminyum tariflerine karşı hazırladığı iki önlem setinin zamanlamasını uyumlu hale getireceklerini belirtti.
Bu süreçte üye ülkelerle görüşeceklerini ve ABD tarafıyla müzakereler için de zaman kazanacaklarını söyleyen Sefcovic, taraflar arasında bir anlaşma sağlanamaması halinde AB’nin ABD yönetiminin 2 Nisan’da uygulamaya koyacağı yeni karşılıklı tarifeleri dikkate alarak yanıtını yeniden ayarlayacağını, bu yaklaşımla sert, orantılı, sağlam ve iyi ayarlanmış bir karşılık verilebileceğini anlattı.
Öte yandan, İngiltere Merkez Bankası (BoE), politika faizini piyasa beklentileri doğrultusunda yüzde 4,5’te sabit bıraktı.
Para Politikası Kurulu (PPK) kararı sonrası paylaşılan açıklamada görüşlerine yer verilen BoE Başkanı Andrew Bailey, şu anda birçok ekonomik belirsizlik olduğunu belirterek, “Politika faizinin hala kademeli olarak düşme eğiliminde olduğunu düşünüyoruz ancak bugün faizi yüzde 4,5’te sabit tuttuk.” ifadelerini kullandı.
Dün, Almanya’da DAX 40 yüzde 1,24, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 0,95, İtalya’da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 1,32, İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,05 değer kaybetti. Avrupa’da endeks vadeli kontratlar yeni güne karışık bir seyirle başladı.
Asya borsalarında Güney Kore hariç negatif seyrederken, Trump tarifelerinin oluşturduğu riskler ve bölge ekonomilerinin bu yönde atacağı destekleyici adımlar ile makroekonomik veriler takip ediliyor.
Bölgede bugün açıklanan verilere göre, Japonya’da şubat ayında Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) önceki aya göre yüzde 0,1 gerilerken, yıllık bazda 3,7 artış kaydetti. Ülkede çekirdek TÜFE ise yüzde 3 ile beklentilerin üzerinde yükseldi.
Bu gelişmelerle kapanışa yakın Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 0,2 yükselirken, Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,1, Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 2 ve Çin’de Şanghay bileşik endeksi de yüzde 1 düştü.
Yurt içinde dün satış ağırlıklı bir seyir izleyen Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, günü yüzde 0,50 değer kaybederek 9.810,94 puandan tamamladı.
Dün Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu (PPK), gerçekleştirdiği ara toplantıda gecelik vadede borç verme faiz oranını yüzde 46’ya yükseltirken, bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını yüzde 42,5’te, Merkez Bankası gecelik vadede borçlanma faiz oranını ise yüzde 41’de sabit tuttu.
TCMB tarafından yapılan duyuruda, “Finansal piyasaların etkin işleyişinin sürdürülmesi amacıyla gerekli görülmesi halinde ek önlemler alınacaktır. Enflasyonda belirgin ve kalıcı bir bozulma öngörülmesi durumunda para politikası duruşu sıkılaştırılacaktır.” denildi.
Ayrıca TCMB, 1 hafta vadeli repo ihalelerine bir süreliğine ara verildiğini de bildirdi.
Dolar/TL, dün yüzde 0,2 düşüşle 37,8160’tan kapanırken, bugün bankalararası piyasanın açılışında yüzde 0,5 artışla 37,9870 seviyesinden işlem görüyor.
Analistler, bugün yurt içinde tüketici güven endeksi, yurt dışında ise Euro Bölgesi’nde cari işlemler dengesi ve tüketici güven endeksinin takip edileceğini dile getirerek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 9.900 ve 10.000 puanın direnç, 9.700 ve 9.600 seviyelerinin destek konumunda olduğunu kaydetti.
Piyasalarda bugün takip edilecek veriler şöyle:
10.00 Türkiye, mart ayı Tüketici Güven Endeksi
12.00 Euro Bölgesi, ocak ayı cari işlemler dengesi
14.30 Türkiye, ocak ayı finansal kesim dışındaki firmaların döviz varlık ve yükümlülükleri
18.00 Euro Bölgesi, mart ayı Tüketici Güven Endeksi
