ABD Başkanı Donald Trump’ın tarife söylemleri ve jeopolitik gelişmeler emtia piyasalarına yön vermeye devam ediyor.
Tarifeler yoluyla ABD’nin önemli ticaret ortaklarıyla yaşanabilecek sorunlara dair kaygılar öne çıkarken, jeopolitik risklerin varlığını koruması da varlık fiyatları üzerinde etkili oldu. Trump’ın adımlarının ABD’de enflasyonist baskıları artırabileceği ve bu zamana kadar enflasyonla mücadelede önemli mesafe kaydeden ABD Merkez Bankası’nın (Fed) politika alanını daraltabileceğine ilişkin soru işaretleri ise fiyatlamaları zorlaştırdı.
Bunlarıda Okuyabilirsiniz
Ons altında rekor seviye
Dünya genelinde devam eden jeopolitik belirsizlikler ve Trump’ın yeni gümrük tarifelerinin yarattığı endişeler, altın fiyatlarını rekor seviyelere taşımaya devam ediyor. Bu gelişmelerle 8 haftadır üst üste değer kazanan altının ons fiyatı geçen hafta da 2 bin 954,89 dolar seviyesini görerek rekorunu tazeledi.
Bu gelişmelerin etkisiyle ons bazında fiyatlar, geçen hafta altında yüzde 1,7, gümüşte yüzde 1,1 ve paladyumda yüzde 0,5 artarken, platinde yüzde 1,1 azaldı.
Baz metaller
Baz metallerde ise bakır hariç pozitif bir seyir izlendi. ABD merkezli Citigroup, geçen hafta yayınladığı analizde, ABD’nin geniş kapsamlı karşılıklı gümrük tarifelerinin ilk çeyrekte yürürlüğe girme olasılığının azalması nedeniyle, bakır için 6-12 aylık fiyat tahminini aşağı yönlü revize etti.
Baz metallerde tezgah üstü piyasada geçen hafta fiyatlar libre bazında bakırda yüzde 2,1 azalırken, alüminyumda yüzde 0,2, nikelde yüzde 0,8, çinkoda yüzde 1,2 ve kurşunda yüzde 0,7 arttı.
Enerji emtiaları
Geçen hafta petrol fiyatları, dünyanın en büyük petrol tüketicisi ABD’de stokların beklenenden fazla arttığını gösteren verilerin ve Rusya-Ukrayna Savaşı’nda barışın sağlanmasına yönelik çabaların etkisiyle düştü. ABD’de geçen hafta soğuk hava koşullarının petrol ve gaz fiyatlarını yükseltmesi beklense de ABD Enerji Enformasyon İdaresinin (EIA) verileri, stok artışının talep beklentilerinin gerisinde kaldığını gösterdi. ABD’nin ticari ham petrol stokları, piyasa beklentisi olan 2 milyon 200 bin varillik artışın üzerinde, 4 milyon 600 bin varil artarak 432 milyon 500 bin varile yükseldi. Bu durum, talebin beklenenden zayıf olduğuna işaret ederek fiyatlar üzerinde baskı oluşturdu.
ABD’nin günlük ham petrol üretimi 300 bin varil artışla 13 milyon 497 bin varile çıktı. Ham petrol ihracatı 472 bin varil artarak arz yönlü baskıyı artırdı. Üretim ve ihracattaki bu artış, küresel arz fazlasına yönelik endişeleri güçlendirdi ve fiyatların düşmesinde etkili oldu.
Doğalgaz fiyatlarında iklim koşulları etkili olurken, mart ayının başında Kuzey Kutbu’ndan gelen aşırı soğuk hava dalgasının Kuzey Amerika’nın büyük bir kısmını etkilemesi ve ısıtma giderlerini artıracağı öngörüsü fiyatların yükselmesine neden oldu.
Bu gelişmelerle geçen hafta Brent petrolün varil fiyatı, haftayı yüzde 0,7 düşüşle 73,9 dolardan tamamladı. New York Ticaret Borsasında işlem gören doğalgazın İngiliz termal birimi (MMBtu) cinsinden fiyatı da yüzde 12,6 artışla tamamlandı.
Tarım emtiaları
Geçen hafta tarım emtialarında karışık bir seyir izlenirken, Çin ve ABD başta olmak üzere dünya genelinden gelen haber akışı yakından takip edildi. ABD Tarım Bakanlığı (USDA), Trump yönetiminin federal hükümeti yeniden yapılandırma çabaları kapsamında daha önce onaylanan ancak dondurulan 20 milyon dolarlık fonu serbest bırakacağını duyurdu.
Çin Devlet Konseyi ise yıllık kırsal politika yol haritası olarak bilinen “No. 1 dokümanı” kapsamında, büyük tahıl üretim bölgelerine yönelik teşvik ve sübvansiyon sistemlerinin iyileştirilmesi, biyoteknoloji tarımının sanayileştirilmesi gibi çeşitli önlemler içeren planlarını açıkladı.
Brezilya Ulusal Enerji Konseyi, mart ayından itibaren zorunlu biyodizel karışım oranını yüzde 15’e yükseltmek yerine yüzde 14 seviyesinde tutmaya karar verdi. Brezilya’da biyodizelin büyük bir kısmı, işlenmiş soya yağından elde ediliyor.
Tayland’da ise hükümetin pirinç çiftçilerini destekleme önlemleri beklentileri karşılamadı. Dünyanın ikinci en büyük pirinç ihracatçısı olan ülkede bazı üreticiler, düşen fiyatlar ve artan üretim maliyetleri nedeniyle protesto düzenlemeye hazırlanıyor.
Bu gelişmelerle, geçen hafta Chicago Ticaret Borsasında kile başına fiyatlar soya fasulyesinde ve mısırda yüzde 0,4 artarken, pirinçte yüzde 3 ve buğdayda yüzde 1,6 azaldı.
ABD’de faaliyet gösteren emtia borsası Intercontinental Exchange’de libre bazında fiyatlar, şekerde yüzde 3,1 artarken pamukta yüzde 1,3 ve kahvede yüzde 4,5 azaldı. Kakaonun ton başına fiyatı da haftayı yüzde 11,5 azalışla tamamladı.
