AFAD ve MTA’dan Ege raporu: Türkiye için tsunami tehlikesi var mı?

Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) ile Maden Tetkik Arama Genel Müdürlüğü (MTA), Santorini Adası’ndaki depremlere ilişkin ortak ön değerlendirme raporu yayımladı. Raporda, Ege’de, Santorini Adası ve civarında meydana gelen ve 28 Ocak’tan itibaren yoğunlaşmaya başlayan depremlerin sayısının bugün itibarıyla 900’ün üzerine çıktığı dile getirildi.

En büyüğü 5,1 olarak ölçülen depremlerin, Santorini Adası’nın kuzeydoğusunda yoğunlaştığı aktarılan raporda, depremlerin derinliklerinin 5 kilometreyle 25 kilometre arasında değiştiği ifade edildi.

Türkiye kıyılarına en yakın depremin 140 kilometre mesafede olduğu anımsatılan raporda, “Depremler, Santorini Adası’nın 6,5 kilometre kuzeydoğusunda bulunan su altı kraterine sahip olan Kolumbo Volkanı’nın olduğu bölgede yoğunlaşmaktadır. Kolumbo Volkanı, Santorini volkanik kompleksinin bir parçası olup, en son 1650 yılında aktif hale geçmiştir. Santorini volkanik kompleksinin bilinen en son patlaması ise 1950 yılında gerçekleşmiştir.” bilgisine yer verildi.

“Tsunami gibi tehlikelerin etkileri ülkemize kadar ulaşabilir”

Santorini Volkanı ve çevresinin, aktif bir volkanik kompleks olduğu, bilinen en son patlamanın 1950’de gerçekleştiği hatırlatılan raporda, patlama sonrası oluşan tsunaminin, Türkiye kıyılarına kadar eriştiği belirtildi.

Raporda, Yunanistan kaynaklarının, ilk incelemelere göre depremlerin tektonik kökenli olduğunu aktardığı, ancak volkanizma ile tektonizmanın birbirleriyle doğrudan bağlantılı jeolojik olaylar olduğu vurgulandı.

Bir magma odasına bağlı gelişen sismik hareketler olabildiği gibi tektonik hareketler sonucu volkanizmanın meydana gelebildiğine de dikkat çekilen raporda, şunlar kaydedildi:

“Bu nedenle son günlerde meydana gelen bu gibi deprem fırtınaları iki açıdan da dikkatli bir şekilde takip edilmelidir. Devam eden sismik aktivitenin olası bir volkanik hareketliliğe yol açma ihtimali bulunmaktadır. Bununla birlikte 2011-2012 yıllarında benzer bir sismik aktivite yoğunluğu aynı bölgede 14 ay boyunca yaşanmış, ancak herhangi bir volkanik aktiviteye yol açmamıştır. Bölgede olası bir volkanik aktivitenin gerçekleşmesi durumunda, patlamanın tipi, şiddeti, magma-su etkileşimi ve benzeri farklı jeolojik özelliklere bağlı olarak volkanik aktivite ortaya çıkabilir. Volkanik aktivitenin gelişimi bu özelliklere bakılarak detaylı olarak değerlendirilir.

Olası bir patlama sonucu tarihsel kayıtlarda olduğu gibi volkandan çıkan ince taneli volkanik kül malzemesinin havadan rüzgarla taşınması, patlama kolonunun yüksekliği ve çökmesine bağlı olarak gelişebilecek piroklastik akışlar ve patlama ya da deprem sonrası olabilecek tsunami gibi tehlikelerin etkileri ülkemize kadar ulaşabilir. Bu nedenlerle Ege Denizi’nde meydana gelen aktivite deprem, volkanizma ve tsunami tehlikeleri açısından dikkatle takip edilmektedir.”

AFAD Deprem Danışma Kurulu, gelişmeleri farklı yönleriyle takip ediyor

Devam eden sismik etkinliğin, Güney Ege Ada Yayı (GEAY) olarak bilinen ortamda yer aldığı belirtilen raporda, Atina, Santorini, Bodrum hattı boyunca bir yay çizecek şekilde gelişmiş olan bu jeolojik ortamda, Milos, Santorini ve Nisiros gibi son 10 bin yılda birkaç kez püskürmüş çok sayıda aktif volkanın bulunduğu dile getirildi.

Raporda, “GEAY’ın güneyinden, Ege-Anadolu Levhası ile Afrika Levhası’nın sınırını oluşturan Ege Dalma Batma Zonu (EDBZ) geçmektedir. Bu zon boyunca Afrika Levhası, Ege Anadolu Levhası altına yılda 20 milimetre hızla dalmaktadır. Santorini depremleri Ege levhası içinde sığ derinliklerde meydana gelmekte ve henüz bu deprem aktivitesine daha derin odaklı depremlerin eşlik etmediği anlaşılmaktadır.” ifadesi kullanıldı.

AFAD Deprem Danışma Kurulunun, Türk bilim insanlarının ve araştırmacıların, sismik aktiviteyi farklı yönleriyle takip ettiği vurgulanan raporda, resmi kurumlar tarafından yapılan açıklamaların dışında sosyal medyadaki spekülatif amaçlı paylaşımlara itibar edilmemesi istendi.