Veriler, ‘2025 yılında da’ borsada para kazanma şansınızın yüzde 72 olduğunu gösteriyor.
2025’te veya herhangi bir yılda piyasaya karşı bahis oynamak dar görüşlülük olarak kabul edilebilir çünkü tarihsel veriler, yükseliş lehine bahsin yüzde 72 oranında kazançlı olacağını söylüyor.
Bunlarıda Okuyabilirsiniz
Tarihsel veriler
MarketWatch’tan Mark Hulbert’in haberine göre, ABD hisse senedi piyasasının 2025’te yükselme olasılığı yüzde 72’dir. Bu oran, piyasanın bu yıl zaten ortalamanın çok üzerinde bir getiri ürettiği düşünüldüğünde, gerçek olamayacak kadar iyi görünüyor olabilir. Piyasa, 16 Aralık itibarıyla Vanguard Total Stock Market ETF tarafından ölçüldüğü üzere yüzde 28.2 oranında değer kazandı.
Santa Clara Üniversitesi’nde emekli profesör olan Edward McQuarrie tarafından oluşturulan veritabanına göre, bu, ABD piyasasının 1794 yılına kadar uzanan ortalama takvim yılı getirisi olan yüzde 9.2’nin üç katına karşılık geliyor.
Ancak piyasanın belirli bir yılda yükselme olasılığı, öncesinde olan bitenlerden tamamıyla bağımsız şekilleniyor. McQuarrie’nin veritabanındaki tüm takvim yıllarına göre, piyasanın herhangi bir yılda yükselme olasılığı her halükarda yüzde 72. Hisse senetlerinin yükseldiği takvim yıllarını takip eden yıllarda da bu oranlar istatistiksel olarak ayırt edilemez bir şekilde yüzde 72 olarak seyrediyor.
Peki ya piyasanın yükseldiği 5 yıllık dönemler? Son beş yılda Vanguard Total Stock Market ETF’si yıllık ortalama yüzde 14,9 oranında getiri sağlamış. Yine de, beş yıllık kazançların ardından bir takvim yılında piyasanın yükselme olasılığı bir kez daha istatistiksel olarak benzer ve yüzde 72.
Bu durumun 10 yıllık yükseliş dönemleri için de geçerli olduğu görülüyor. Vanguard ETF’si son 10 yılda yıllık ortalama yüzde 13,4 oranında getiri sağlamış durumda. Piyasanın yükseldiği bu 10 yıllık dönemi takip eden 2025 yılında da borsaların yükselme olasılığının yine yüzde 72 olduğu görülüyor.
Paranın hafızası yoktur
Bir kumar benzetmesi, bu istatistiklerin ne anlama geldiğini göstermeye yardımcı olabilir: Önceki beş atışın her birinde tura gelmiş olsaydı yazı gelme olasılığına ne kadar bahis oynardınız? Ya da önceki beş atışta da yazı gelmiş olsaydı, yeniden yazı gelme olasılığına ne kadar bahis oynardınız?
Birçok kişi bu iki varsayıma farklı cevaplar verecektir ve bunu yaparken sanki altıncı atışa uygulanan oranların daha önce gelenlerle bir ilgisi olduğunu varsayacaktır. Elbette önceki atışların sonraki atışlarla bir ilgisi yoktur çünkü paranın hafızası yoktur: Altıncı atışta tura gelme olasılığı her zaman yüzde 50’dir. Aksini düşünmek, kumarbaz yanılgısı olarak bilinen tuzağa düşmek olacaktır.
Aynı şeyin hisse senedi piyasası için de geçerli olması teorik olarak mantıklıdır. Belirli bir takvim yılında piyasanın yükselme olasılığı daha önce olanlarla gerçekten ilişkilendirilmiş olsaydı, o zaman kurnaz yatırımcılar, bu korelasyonu kullanmak için gelecek yılın Ocak ayını beklemez, bunun yerine bahislerini önceki Kasım veya Aralık ayında koyarlardı ve bunun sonucunda o yıl gerçekleşecek kazanç veya kayıp önceki aylara aktarılırdı. Bu davranış biçiminin net etkisi ise korelasyonun ortadan kalkması olurdu.
Başka nedenler
Elbette, hisse senetlerinin 2025’te iyi veya kötü performans göstermesini beklemek için başka nedenler de olabilir. Örneğin, hisse senedi piyasası, epey uzun vadede aşırı derecede aşırı değerli görünüyor olabilir. Ancak değerlemeler, piyasa üzerindeki çekim gücünü yalnızca 10 yıl gibi uzun zaman dilimleri boyunca uygulayabilir. Takvim yılları da dahil olmak üzere daha kısa dönemlerde, değerleme göstergelerinin tahmin yetenekleri genellikle oldukça sınırlıdır.
Kısacası tarihsel veriler, borsanın bu yılki performansına bakıldığında, 2025 yılında borsanın yükselme ihtimalinin büyük bir kayıp içinde olma ihtimalinden daha yüksek veya daha düşük olmadığını gösteriyor.
