Wall Street’in hisse senedi piyasaları için ortaya attığı ‘kayıp on yıl’ konusunda yanıldığı tahmin ediliyor.
İş döngüsü ve şirket kazançlarının CAPE oranının gösterdiğinden daha iyi durumda olduğu düşünülüyor.
Bunlarıda Okuyabilirsiniz
Fiyat/kazanç oranı
Maryland Üniversitesi’nde ekonomist ve emekli işletme profesörü olan Peter Morici‘nin MarketWatch’ta yer alan makalesine göre, bu yılki borsa kazançları yapay zekaya büyük bahisler koyan dev teknoloji şirketleri arasında yoğunlaşmışken piyasalar başkanlık seçimlerinden önce ve sonra olağanüstü derecede oynak seyretti.
Şu an ise nefes alma zamanı; ABD hisse senetleri makul fiyatlı seyretmeye devam ediyor ve birikimlerinizi değerlendirmek isteyenler için uzun vadeli alımların getiri sağlama olasılığının yüksek olduğu görülüyor. S&P 500 fiyat-kazanç oranı artık yaklaşık 30 seviyesinde. Son 25 yılda, ABD endeksi için bu ortalama yaklaşık 26 seviyesindeydi ve Şubat 2020’deki son iş döngüsü zirvesinde bu değer 27’ye ulaşmıştı.
Verim ve karlılık
Yine de piyasanın mevcut fiyat/kazanç oranı yüksek görünse de, ABD şirketleri giderek daha verimli ve karlı hale geliyor. FactSet’e göre, dördüncü çeyrek ve 2024 yılı satış ve kar büyümesi tahminleri sırasıyla yüzde 4,8 ve yüzde 12,2; bu oranları 2025 yılı için ise yüzde 5,7 ve yüzde 14,8.
Goldman Sachs analistleri geçen ay ekonomist Robert J. Shiller’in ‘Döngüsel Ayarlı Fiyat-Kazanç Oranı’ (Cyclically Adjusted Price-to-Earnings – CAPE) dayanan tahminleriyle bir kargaşa yarattı ve ABD hisse senetleri için görünümün zayıf olduğunu ve tahvillerin gelecek 10 yılda hisse senetlerinden daha iyi bir yatırım olabileceğini gösterdi.
Pandemi etkisi göz ardı ediliyor
CAPE, son 10 yılın ortalama hisse senedi fiyatlarının enflasyona göre ayarlanmış ortalama kazançlara oranını ifade ediyor. Şu anda bu rakam 38 seviyesine yaklaşıyor ve 25 yıllık ortalaması olan 28 seviyesinin çok üzerinde seyrediyor.
Ancak 10 yıl keyfi bir süre ve ABD iş çevrimlerinin ortalama uzunluğuna karşılık gelmiyor; en son genişleme Kovid-19 kapanmaları olana kadar 146 ay sürdü. Mevcut CAPE hesaplamalarının payındaki karlar, olağanüstü pandemi kapanması ve durgunluk nedeniyle baskılanıyor. Ayrıca, on yıllar boyunca piyasalar giderek çok daha yüksek fiyat/kazanç oranlarını destekliyor; 1999’da sona eren 25 yıl boyunca S&P 500 fiyat/kazanç oranı ortalamasının yaklaşık 15 seviyesinde olması da bunu doğruluyor.
Dahası, Eylül 2021’de CAPE hesaplamaları hisse senetleri için benzer şekilde düşüş sinyalleri veriyordu. O zamandan beri S&P 500 Endeksi yüzde 25’ten fazla değer kazandı.
Goldman Sachs’in argümanının zayıf yönleri
Goldman Sachs argümanı, büyük ölçüde, büyük firmaların uzun vadede aşırı gelir ve kazanç büyümesini sürdürmekte zorluk çektiği gerçeğine dayanıyor. Bu şirketler pazarlarına hakim olduklarında yeni müşteriler edinmeleri, rakiplerin hedefi haline gelmelerinin ve hükümetin antitröst düzenleyicilerinin dikkatini çekmelerinin yanı sıra daha da zorlaşıyor.
1960’ların sonu ve 1970’lerin başında, ‘Nifty Fifty’ hisseleri ABD piyasalarında büyük kazançlar sağladı ancak nihayetinde 1970’ler hisse senetleri için kayıp bir 10 yıl oldu. Microsoft, Cisco Systems ve Intel liderliğindeki 1990’ların sonundaki teknoloji patlamasını da 2000’lerde zayıf hisse senedi getirileri izledi.
Günümüzde ‘Muhteşem Yedili’ olarak adlandırılan hisse senetleri Alphabet, Amazon, Apple, Meta Platforms, Microsoft, Nvidia ve Tesla, toplu olarak S&P 500’ün yaklaşık üçte birini temsil ediyor ve endeksin bu yıl şimdiye kadarki kazancının yaklaşık yarısını oluşturuyor.
Büyük teknoloji hisse senetleri arasında yer alan ve izlenmesi gereken diğer şirketler arasında ise Salesforce ve Adobe gibi iş yazılım uygulamalarında deneyimli olanlar ve yapay zeka pazarlama temsilcileri bulunuyor. Bu şirketler, üretkenliği artırmak ve iş gücünden tasarruf etmek için hemen uygulanabilen özel programlar üretmeyi hedefliyor.
Yatırımcılar ne yapmalı?
Bu şartlar altında ise en makul hamlenin şu şekilde olması gerekiyor: Yalnızca karşılayabileceğiniz kadar para harcayın. Acil durum fonu ve büyük harcamalar için nakit parayı bir para piyasası hesabında ve ayrıca ABD Hazine bonoları ve mevduat sertifikaları gibi değişken vadeli sabit gelirli varlıklarda tutun.
Yatırımcıların aynı zamanda portföylerinin geri kalanını çeşitlendirilmiş bireysel hisse senetlerine veya geniş tabanlı, ucuz bir endeks fonuna yatırması makul bir hamle gibi duruyor.
Çeşitlendirilmiş portföyler, ortaya çıkacak daha geniş ekonomik büyümeyi ve yeni karlı firmaları yakalama potansiyeline sahip oluyor. Bu büyümeye yapay zekanın öncülük etmesi bekleniyor. Bain & Co. raporuna göre, yapay zeka ekipmanları ve hizmetlerine yapılan harcamaların geçen yıl 185 milyar dolardan 2027’de yaklaşık 900 milyar dolara çıkacağı tahmin ediliyor ve bunun, Goldman Sachs araştırmasının tahminine göre, ABD iş gücü verimliliğini yılda yüzde 1 oranında artırması bekleniyor.
Bu yapay zeka devriminde birçok iş yaratılacak ve birçok iş de yok olacak ancak ABD ekonomisi yüzde 2-3 aralığında bir büyüme yörüngesine oturacak. Bu da sadece şu anda bilinen şirketlerin değil, birçok yeni şirketin de bu büyümeden kazançlı çıkacağı anlamına geliyor.
