Lübnan Hizbullahı lideri Hasan Nasrallah’ın İsrail’in hava operasyonu ile öldürülmesinin ardından Orta Doğu’da gerginlik sürerken Lübnanlı uzmanlar, Nasrallah’ın ölümünün etkilerini değerlendirdi.
Siyasi analist Alan Sarkis, Nasrallah’ın öldürülmesinin Şii tabanın yanı sıra tüm ülkede bir şok etkisi yarattığını, uzun vadede bunun stratejik ve siyasi değişimlere yol açacağını söyledi.
Nasrallah’ın 32 yıldır Hizbullah’ı yöneten ve tüm unsurlarıyla kontrolünde tutan bir kişi olduğunu vurgulayan Sarkis, “Hasan Nasrallah, destekçilerinden bazıları tarafından kutsal olarak görülüyordu. Bu nedenle de Nasrallah’ın öldürülmesi, Hizbullah için çok büyük ve sert bir darbe oldu.” dedi.
“Yeni lider kim olursun olsun Nasrallah’ın yerini tutamayacak”
Nasrallah suikastının Hizbullah’ın lider kadrosundan birçok kişinin öldürülmesinin ardından geldiğine işaret eden Sarkis, şöyle konuştu:
“İsrail ordusu, lider kadrosundaki isimlere tek tek suikast düzenledikten sonra Hizbullah’ın tepesindeki Nasrallah’ı da hedef aldı. Hizbullah, yeni genel sekreteri seçinceye kadar boşluğa düşmüş durumda. Ancak yeni seçilecek lider kim olursun olsun Nasrallah’ın yerini tutamayacak. Çünkü Nasrallah’ın karizmasının yanı sıra 1992 yılından beri yaşanan gelişmeler Hizbullah’a bir güç kazandırdı. Şu anda ise Hizbullah zayıf düşmüş durumda, yani Nasrallah’ın öldürülmesinin ardından Hizbullah eski Hizbullah değildir.”
“Hizbullah’ın geleceğine dair kararı Tahran belirleyecek”
“Hizbullah Lübnan’da artık bir siyasi parti olarak mı yoluna devam edecek, yoksa askeri varlığını sürdürecek mi?” şeklindeki soruya Sarkis, “Hizbullah’ın geleceğine dair kararı Tahran belirleyecek ancak askeri gücüne yeniden kavuşması zor görülüyor.” yanıtını verdi.
Nasrallah’ın Lübnan’a etkilerine de değinen Sarkis, şunları kaydetti:
“Bunun Lübnan içinde büyük yansımaları olacak. Çünkü Nasrallah Lübnan’ı yönetiyordu. Hatta Lübnan’da Nasrallah’ın onayı olmadan cumhurbaşkanını seçmek, hükümeti kurmak ve siyasi bir karar almak mümkün değildi.”
Hizbullah’ın Nasrallah liderliğinde Lübnan’ı İran eksenine çekme çabalarına işaret eden Sarkis, bu yönüyle bakıldığında da Lübnan’da birtakım değişimlerin görüleceğini söyledi.
“Orta Doğu’yu değiştirme savaşı”
Lübnanlı siyasi analist Munir er-Rabih, “İsrail, Hizbullah Genel Sekreteri Hasan Nasrallah’ı öldürerek büyük savaş istediğini gösterdi. Tabii İsrailliler de bu savaşı ‘Orta Doğu’yu değiştirme savaşı’ diye dillendiriyor.” dedi.
Sonuç itibarıyla her dönemde öne çıkan isimler olduğunu ifade eden Rabih, “Nasrallah’ın öldürülmesi, İran ve Hizbullah’ın rolü ile performansını değiştirme yönünde baskıyı hedefliyor.” diye konuştu.
Hizbullah’in İsrail’e karşı misillemesinin kaçınılmaz olduğunu vurgulayan Rabih, tabii bunun görülmesi için orta ve uzun vadeli zamana ihtiyaç olduğunu belirtti.
Rabih, Hizbullah lideri Nasrallah’ın İsrail tarafından öldürülmesi ve Hizbullah’ın yapacağı misillemenin etkilerine işaret ederek sözlerini şöyle tamamladı:
“Lübnan’da Hizbullah’ın altyapısını ve tabanını zayıflatmayı hedefleyen sarsıcı etkiler olacak. İsrail, Nasrallah suikastıyla Tahran’a da İran’ın projesine karşı mücadeleye hazır olduğu mesajını veriyor. İran bugüne kadar bölgede nüfuzunu genişletiyordu. Şimdi ise İsrail, bölgesel rejimde güç sahibi benim ve daha fazlasını istiyorum diyor.”
“Bizleri geniş çaplı bir savaş bekliyor”
Hizbullah’a yakınlığıyla bilinen siyasi analist Kasım Kasir ise Nasrallah’tan sonra “Hizbullah’ın direniş yolunu sürdüreceğini” söyledi.
Kasir, “Bizleri geniş çaplı bir savaş bekliyor.” ifadelerini kullandı.
İsrail’in Lübnan’a şiddetlenen saldırılarında 1052 kişi öldü
Hizbullah ile 8 Ekim 2023’ten beri kontrollü çatışmalara devam eden İsrail ordusu, 17-18 Eylül’de Hizbullah’ın kullandığı çağrı cihazları ve telsizleri patlattı, 23 Eylül’de de Lübnan’ın güney kentlerinin yanı sıra Bekaa ve Baalbek bölgelerine yüzlerce hava saldırısı düzenledi.
Lübnan makamlarına göre, Hizbullah’ın kullandığı iletişim cihazlarının patlatıldığı 17 Eylül’den beri 104’ü çocuk, 194’ü kadın olmak üzere toplam 1052 kişi İsrail saldırılarında öldü.
Hizbullah lideri Hasan Nasrallah, İsrail ordusunun 27 Eylül’de Beyrut’a düzenlediği hava saldırılarında öldürüldü.
İsrail bombardımanı nedeniyle Lübnan içerisinde 150 bine yakın kişi yerinden oldu.
Lübnan’ın güney kesimlerinden başkent Beyrut’a ve kuzey bölgelerine göç dalgası devam ederken, Suriye’ye de 10 binlerce kişinin göç ettiği belirtiliyor.
Hizbullah ise İsrail’e roket ve füzelerle karşılık veriyor. İsrail tarafında çoğunlukla ordu üslerini hedef alan bu saldırılarda büyük bir hasar bildirilmedi.
