Küresel yazılım krizi hava yolu şirket hisselerini vurdu

19 Temmuz 2024’te CrowdStrike tarafından kaynaklanan küresel yazılım hatası, özellikle havacılık sektöründe ciddi aksamalara yol açtı. Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Teşkilatı’nın (EUROCONTROL) yayımladığı Avrupa Havacılık Genel Bakış Raporu’na göre, bu hata, hava yolları ve havalimanları üzerinde zincirleme bir etki yaratarak yoğun rotalarda ilave baskı oluşturdu. Orta Avrupa’daki zorlu hava koşullarıyla birleşen bu durum, kıta genelinde ciddi gecikmelere ve aksamalara neden oldu, uçuş gecikmeleri rekor seviyelere ulaştı.

CrowdStrike’tan kaynaklanan bu küresel kesinti, birçok hava yolu şirketini ve havalimanını etkiledi. İngiltere’nin en büyük havalimanları olan Heathrow ve Gatwick’te de bu kesinti nedeniyle ciddi gecikmeler yaşandı. ABD merkezli “FlightAware” internet sitesindeki verilere göre, bu küresel yazılım hatası, dünya genelinde günlük ortalama 90 bin uçuş yapan ticari hava yolu şirketlerini büyük sıkıntıya soktu. Kriz günü 5.171 uçuş iptal edilirken, 46.013 uçuşta rötar yaşandı. Dünya genelinde günlük uçuş iptal ortalaması yaklaşık 1.200 iken, 19 Temmuz’da bu iptaller dört katın üzerinde artış gösterdi.

Yazılım Sorununun Şirketlere Maliyeti

CrowdStrike’tan kaynaklanan bu küresel yazılım sorunu, hava yolu şirketlerine ciddi maliyetler de getirdi. Delta Air Lines CEO’su Ed Bastian, bu yazılım hatasının şirkete 500 milyon dolara mal olduğunu belirtti. Bastian, yaşanan aksaklıklar nedeniyle tazminat talebinde bulunacaklarını ifade ederek, “Başka seçeneğimiz yok,” dedi.

Bu küresel yazılım sorunu, piyasalarda da satış baskısını artırdı. Temmuz ayında hava yolu şirketlerinin hisselerinde genel olarak düşüş eğilimi görüldü. ABD hava yolu şirketlerinden Southwest Airlines’ın hisseleri yüzde 5,8, American Airlines’ın hisseleri yüzde 6,1, United Airlines’ın hisseleri ise yüzde 6,7 değer kaybetti. Ayrıca, Fransız Air France yüzde 0,1, Çinli China Southern Airlines yüzde 1,7, Japan Airlines yüzde 3, Güney Koreli Jeju Air yüzde 6,2, Kanadalı Air Canada ise yüzde 11,1 düşüş yaşadı.

Delta Air Lines Hisseleri Yükseldi

Küresel yazılım sorunundan en olumsuz etkilenen şirketlerden biri olmasına rağmen, ABD merkezli Delta Air Lines’ın hisseleri Temmuz ayında yüzde 6,9 arttı. Yatırımcısına kazandıran diğer hava yolu şirketleri arasında Alman Lufthansa yüzde 1,6, Avustralya merkezli Qantas ise yüzde 10,4 oranında artış gösterdi.